کلیه ها یکی از مهم ترین ارگانهای بدن به شمار می روند که دفع مواد زاید تولید شده بر اثر متابولیسم و هضم غذاها بر عهده آنها می باشد. کلیه ها همچنین در کنترل میزان دریافت و دفع آب و الکترولیتهای بدن نقش اساسی دارند و بر اساس نیاز بدن الکترولیتها را دفع یا به خون باز می گردانند. این ارگان حیاتی به کمک نفرونهای میکروسکپی این کارها را انجام می دهد. کلیه ها همچنین هورمونی راتولیدمی کنند که باعث تولید گلبولهای قرمز در بدن می شود. کلسیتریول که فرم اکتیو شده ویتامین D می باشد درون نفرونها تولید می شود وباعث جذب کلسیم در روده ها و جذب فسفات در کلیه می شود که در سلامت و جلوگیری از پوکی استخوان نقش مهمی دارند.
چرا کلیه ها از کار می افتند؟
بیماری دیابت
در بیماری دیابت میزان گلوکز در خون بالا رفته و بدن نمی تواند آن را بسوزاند و میزان بالای گلوکز می تواند به صورت سم در بدن عمل کند. ملکولهای بزرگ گلوکز به نفرونها آسیب می رسانند و باعث از کار افتادگی کلیه ها می شوند. تنها راه حل، پایین نگه داشتن و کنترل قند خون (گلوکز) می باشد.
فشار خون بالا
فشار خون بالا باعث آسیب مویرگهای ریز در کلیه ها می شود. مویرگهای آسیب دیده نمی توانند مواد زائد را فیلتر کنند. انستیتو بین المللی قلب، ریه وخون (NHLBI). یکی از انستیتوهای بین المللی سلامت می باشد و به افرادی که مبتلا به دیابت و یا کم کاری کلیه هستند، توصیه می کند که فشار خون خود را کمتر از 80/130 نگاه دارند.
بیماری های گلومرولار
بسیاری از بیماری های کلیوی از جمله بیماری های خود ایمنی، عفونتها و تشکیل اِسکار (جای زخم) بر روی گلومرولارها در این دسته از مشکلات کلیوی قرار می گیرند. این بیماریها به مویرگهای ریز و گلومرولارها حمله می کنند. از نخستین علایم این گروه از بیماری ها وجود پروتئین در ادرار می باشد، از دیگر علایم آن وجود خون در ادرار می باشد. بهترین راه جلوگیری و کنترل این گروه از بیماریها، کنترل فشار خون است.
بیماری های ژنتیکی کلیه
بعضی از بیماریهای کلیوی، ارثی می باشند مانند بیماری پلی کیستیک کلیه (PKD (Polycystic Kidney Disease. علایم این نوع بیماریهای کلیوی در کودکان می تواند از سنین پایین تر نیز خود را نشان دهد .این علایم در کودکان مختلف بسیار متفاوت است و معمولاً پزشک می تواند در چکابهای معمولی کودک، آن را تشخیص دهد، از جمله این علایم می توان فشار خون بالا، کم خونی (کم بودن تعداد گلبول های قرمز)، وجود پروتئین و یا خون در ادرار، استفراغ زیاد، رشد و نمو کم و درد کمر و پهلو را نام برد. البته در بعضی کودکان این علایم دیده نمی شود و ماهها و یا سالها طول می کشد تا اثری از مشکلات کلیوی دیده شود.
از دیگر عوامل بیماری زا کلیه
سموم و حوادث و تصادفهای بسیار وخیم و یا ضربه های شدید به ناحیه کلیه می تواند باعث ایجاد بیماری های کلیوی شود. بعضی از داروها، حتی داروهای بدون نسخه مثل ایبوپروفن می توانند باعث از کار افتادن کلیه ها شوند. قبل از مصرف هر گونه مسکن و داروئی با پزشک خود مشورت کنید.