ارتباط سن و پوست
پوست در سالمندان:
افزایش سن باعث ایجاد تغییراتی در پوست می شود. این که پوست چگونه طی این سال ها تغییر خواهد کرد به عوامل مختلفی بستگی دارد. از جمله: سبک زندگی، رژیم، وراثت و عادات شخصی دیگر مانند کشیدن سیگار. قرار گرفتن در معرض تابش نور خورشید یکی از عوامل اصلی مخرب برای پوست است.
نور فرابنفش خورشید علت مخرب بودن آن برای پوست است که موجب از بین رفتن بافت انعطاف پذیر پوست می شود. در نتیجه دچار خارش، چروک شدن و آویزان شدن پوست صورت می شود. و در آخر شاهد رنگ پوستی ناسالم و حتی علائم ابتدایی سرطان پوست خواهید بود.
عامل دیگری که بر سالخوردگی پوست تاثیر دارد از بین رفتن لایه چرب میان عضله و پوست صورت است. استرس، جاذبه زمین، حرکات روزمره صورت (مانند خندیدن یا اخم کردن) و چاقی می توانند جزء عوامل از بین رفتن این لایه چربی باشند.
تغییرات پوستی که همراه با بالا رفتن سن بوجود می آیند:
– پوست خشک
– غده های خوش خیم
– آویزان شدن پوست صورت مخصوصاً در اطراف چشم ها، گونه ها و فک.
– نازک شدن پوست
– ایجاد کبودی به دلیل از بین رفتن انعطاف پذیری پوست
بیماری های پوستی شایع در افراد مسن:
– چین و چروک: چین و چروک ها بارزترین نشانه ها از بالا رفتن سن پوست هستند. از زمانی که پوست توانایی انعطاف پذیری خود را از دست می دهد چروکیده شدن پوست آغاز می شود. افراد سیگاری دارای چین و چروک های بیشتری نسبت به افرادی هستند که سیگار نمی کشند.
– خطوط حرکات صورت: این خطوط که اغلب با نام “خط خنده” یا “خط اخم” شناخته می شوند، هنگامی که پوست توانایی انعطاف پذیری خود را از دست می دهد بیشتر نمایان می شوند. (در دوران 40 – 50 سالگی) خطوط روی پیشانی به صورت افقی، میان ابروها به صورت عمودی و یا شکل حلالی دور چشم، بالای گونه و دور لب ها ظاهر می شود.
– پوست خشک به همراه خارش: پوست خشک و پوسته پوسته شده در اغلب افراد مسن دیده می شود. از دست دادن چربی زیر پوست، که باعث نرم ماندن آن می شود، عامل اصلی بوجود آمدن پوست های خشک و پوسته پوسته است. اخیراً گفته شده است که این نوع پوست می تواند نشان از وجود دیابت، بیماری های کلیوی یا کبد نیز باشد.
– سرطان پوست: اشعه فرابنفش خورشید اصلی ترین عامل بوجود آمدن سرطان پوست می باشد. یک نوع از سرطان پوست ایجاد غده ای معمولاً روی دماغ (و یا می تواند روی پا، دست یا بدن ایجاد شود.) است. عموماً این غده نمی تواند از طریق تماس پوستی پخش شود ولی می تواند به لایه های زیرین پوست و استخوان نفوذ کند.
اگر این نوع سرطان زود تشخیص داده شود به راحتی قابل درمان است و جای نگرانی ندارد. این نوع سرطان به آرامی رشد می کند و معمولاً سال ها بعد از دورانی که در معرض تابش شدید خورشید بوده باشید نمایان می شود.
اگر به مدت طولانی در معرض نور خورشید باشید یا از دستگا های برنز کننده پوست استفاده کنید، ممکن است در سن پایین نیز به این بیماری مبتلا شوید.
چگونه غده را تشخیص دهید: غده به شکل کنبدی هستند. ممکن است به رنگ صورتی، قهوه ای یا مشکی باشد که داخل غده رگه های باریک خون قابل مشاهده هستند.
در ابتدا ممکن است به شکل شبیه خال کوچک همرنگ پوست یا جوش باشد که از بین نمی رود. این غده ها بسیار حساس هستند و به راحتی خون ریزی می کنند.
نوع دیگری از این غده سرطان زا، غده ای است که بیشتر در محلی که بیشترین تابش اشعه فرابنفش خورشیدی را داشته باشد ایجاد می شود. این نوع می تواند روی پوست پخش شود و به لایه های زیرین نفوذ کند که اگر به این مرحله برسد درمان آن دشوار خواهد شد.
عواملی که خطر مبتلا شدن به این بیماری را افزایش می دهند: سن بالا، پوست روشن، افرادی که دارای چشمان آبی، سبز یا خاکستری هستند، افرادی که دارای موی بلوند یا قرمز رنگ هستند، زمان طولانی در فضای باز بودن، سولاریوم، تماس با مواد شیمیایی برای دوره های بلند مدت، بیماری هایی مانند HIV، AIDS، تحت اشعه قرار گرفتن، وجود وضعیت خاصی در DNA. چگونه غده را تشخیص دهید: در ابتدا به شکل غده ای گرد و قرمز رنگ یا مانند تکه ای از پوست است.
معمولاً خشن است و در صورت خاراندن یا خراشیدن خون ریزی می کند. غده های بزرگ ممکن است با خارش یا درد همراه باشند. همچنین احتمال بروز این غده در زخم یا بیماری های مزمن پوستی وجود دارد. پس بهتر است دقت کنید و هر گونه تغییر را به پزشک معالج خود اطلاع دهید.
– لکه های سن: لکه های قهوه ای رنگی که در ناحیه هایی که در تماس با نور خورشید بوده اند ایجاد می شوند. معمولاً روی صورت (دماغ و گونه ها)، پشت دست و دست ها ایجاد می شوند. این لکه ها در دوران بزرگسالی مشاهده می شوند.
– زخم بستر: زخم بستر در اثر فشاری که در اثر خوابیدن یا نشستن طولانی مدت بر بدن می آید، ایجاد می شود. این بیماری در افراد مسنی که به تنهایی توانایی حرکت ندارند مشاهده می شود.
افرادی که دارای دیابت هستند نیز در خطر مبتلا شدن به زخم بستر هستند. جابه جایی های مکرر می تواند از بروز این بیماری جلوگیری کند.
آیا می توان از بروز این بیماری ها جلوگیری کرد؟
هیچ چیز نمی تواند آسیب ناشی از آفتاب را جبران کند ولی پوست در مواقعی خود می تواند خود را ترمیم کند. در زیر به مواردی اشاره شده که می تواند در نگه داشتن پوستی سالم کمک کند:
– هنگامی که در فضای باز هستید از ضد آفتاب استفاده کنید. ضد آفتابی که دارای SPF 30 یا بیشتر باشد بیشترین محافظت را خواهد داشت.
– هنگامی که در زیر آفتاب هستید از کلاه، دستکش های بلند و شلوار بلند استفاده کنید. عینک آفتابی که دارای لایه محافظ فرابنفش است، استفاده کنید.
– از برنز کردن پوست با دستگاه ها دوری کنید. (مانند سولاریوم)
– گاه به گاه بدن خود را معاینه کنید تا تغییرات را تشخیص دهید.
عضو اینستاگرام ما شوید (oab_food) و اخبار تحقیقات پزشکی روز جهان را دریافت کنید.
