قهوه نوعی نوشیدنی دم کردنی است که از دانه های بوداده گیاه همیشه سبز قهوه با نام علمی Coffea بدست می آید. گیاه قهوه در بیش از 70 کشور دنیا، به ویژه در کشورهای استوایی آمریکای لاتین ، آسیای جنوب شرقی و آفریقایی کشت می شود.
پس از رسیده شدن دانه های قهوه ، آنها را چیده و خشک می کنند تا دانه درونی آنها برای بو دادن آماده گردد. سپس قبل از آسیاب کردن دانه ها برای دم کردن قهوه، دانه ها بر اساس طعم مورد نظر ، در درجات مختلف بو داده می شوند.
کشت قهوه برای اولین بار در جنوب شبه جزیره عربستان صورت گرفته است و مصرف قهوه به عنوان یک نوشیدنی، از قرن 15 در معابد صوفی یمن آغاز گشته است.
قهوه عمدتاً اسیدی است و ممکن است به دلیل دارا بودن کافئین، اثر تحریک کننده ای روی بدن انسان داشته باشد. بیش از 50 نوع قهوه وجود دارد که هر کدام با روش مختلفی آماده می گردند. از مشهورترین انواع قهوه می توان به قهوه ترک، فرانسه، اسپرسو، لاته، موکا و غیره اشاره کرد. مقدار کافئین موجود در هر فنجان قهوه به نوع دانه قهوه و روش آماده سازی آن بستگی دارد. برای مثال، 207 میلی لیتر قهوه دم کرده دارای 80 تا 135 میلی گرم کافئین است که این مقدار درمقایسه با کافئین موجود در چای سبز، بسیار زیاد است.
مطالعات بسیاری بر روی تاثیر قهوه بر روی سلامت انسان انجام گرفته است و اکثر این تحقیقات نشانگر این موضوع هستند که مصرف متعادل قهوه برای سلامت انسان بسیار مفید و موثر است. البته ممکن است قهوه به دلیل داشتن کافئین ، علائم برخی از بیماری ها مانند اضطراب را افزایش دهد. در هر صورت، اتفاق نظر در جامعه پزشکی اینگونه است که نوشیدن قهوه به طور منظم و در حد متوسط در افراد سالم می تواند مفید باشد. تحقیقات نشان داده است که قهوه می تواند دارای خواص زیر باشد.
خواص قهوه
• مبارزه با افسردگی
• کاهش خطر خودکشی
• کمک به سلامت کبد و جلوگیری از بیماری های کبدی و سرطان کبد
• کمک به کاهش وزن موقت
• افزایش عملکرد ورزشی
• کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2
• کاهش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر، دماس و پارکینسون
• افزایش هوشیاری، هوش، حافظه و قدرت ادراک
• کاهش خطر بروز سرطان پوست
• افزایش طول عمر
• مبارزه با سرطان پروستات، سرطان دهان و سرطان سینه
• کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی، سکته قلبی و آریتمی قلبی
• غنی از آنتی اکسیدان ها بوده و تقویت کننده سیستم ایمنی بدن است
• جلوگیری از آسیب به سلول های مغزی و بروز سرطان مغز
مضرات قهوه
توجه داشته باشید که مصرف بیش از حد قهوه می تواند برای سلامت انسان مضر بوده و به دلیل داشتن ترکیبات چرب بنام دی ترپن ها (Diterpene)، منجر به بروز بیماری های قلبی – عروقی و سفت شدن دیواره رگ ها می گردد. مصرف قهوه می تواند در جذب آهن، به ویژه در مادران و نوزادان، تداخل ایجاد کرده و منجر به بروز کم خونی فقر آهن گردد. همچنین قهوه ممکن است موجب بدتر شدن مشکلاتی مانند اضطراب، میگرن، آریتمی قلبی (غیرطبیعی بودن ریتم قلب) و اختلالات خواب شود.
قطع ناگهانی قهوه در افرادی که عادت به مصرف مرتب قهوه دارند، می تواند منجر به بروز افسردگی، اضطراب، کاهش انرژی و خستگی گردد.
توجه: نوع گروه خون از مهمترین عوامل نوشیدن یا ننوشیدن قهوه است. قهوه برای دارندگان گروه خون O و AB مضر است، اما برای دارندگان گروه خون A سودمند می باشد.
