اسپری‌ها داروهای جدانشدنی از بیماران تنفسی بخصوص آسمی هستند. یکی از پراستفاده‌ترین داروهایی که به صورت اسپری هم وجود دارد سالبوتامول است.
سالبوتامول جزو داروهای گشادکننده مجاری هوایی است. کاربرد اصلی این دارو در پیشگیری و درمان تنگی نفس در بیماران آسمی است. البته سالبوتامول در بیماران مبتلا به برونشیت مزمن، آمفیزم و دیگر بیماری‌هایی که موجب اشکال در تنفس می‌شوند نیز استفاده می‌شود. سالبوتامول با شل کردن عضلات جدار مجاری هوایی و در نتیجه باز کردن آنها باعث تسهیل تنفس می‌شود. سالبوتامول به شکل اسپری، شربت، محلول استنشاقی، قرص و تزریق در بازار یافت می‌شود.
سالبوتامول داروی بدون نسخه نیست. بسته به مشکل بیمار، پزشک میزان بخصوصی از دارو را تجویز می‌کند. سالبوتامول را دقیقا مطابق با دستور پزشک مصرف کنید و از تغییر میزان دارو یا قطع مصرف آن بدون مشورت با پزشک خودداری کنید.
آنچه مهم است نحوه صحیح مصرف اسپری است. لازم است پیش از هر بار استفاده، اسپری را به خوبی تکان داد. یک نفس عمیق کشید و به طور کامل بازدم را انجام داد. سپس، قسمت دهانی اسپری را کاملا در دهان قرار داده و با کمک دندان‌ها آن را ثابت نگهداشته و در حال کشیدن یک نفس عمیق، اسپری را فشار داد تا یک پاف از سالبوتامول وارد حلق شود. پس از این مرحله باید نفس را لااقل ۵ تا ۱۰ ثانیه حبس کرده و سپس عادی نفس کشید. پس از هر بار مصرف دارو، دهان خود را به خوبی با آب بشویید. باید دقت نمود تا هنگام فشار دادن اسپری دارو وارد حلق شود و به زبان یا دندان‌های شما برخورد نکند. اگر لازم است هر بار دو پاف دارو مصرف کنید، پاف دوم را حداقل یک تا۲ دقیقه بعد استنشاق کنید.
سالبوتامول ممکن است سبب بروز برخی عوارض مانند سـردرد، سـرگـیـجـه، عـصـبـی شـدن، لـرزش، هـیجان‌پذیری، مشکلات خواب، سرفه، خونریزی از بینی، گرگرفتگی، تغییر اشتها، استفراغ، ناراحتی معده، کرامپ‌های عضلانی، خشکی دهان و سوزش حلق (در صورت مصرف اشکال استنشاقی) شود. برخی عوارض سالبوتامول مانند ضربان قلب تند یا نامنظم، درد یا ناراحتی سینه، بثورات جلدی، کهیر و خارش، تورم صورت، زبان، لب‌ها یا گلو، تنفس مشکل، خشونت صدا و اشکال در بلع خطرناک است و به محض ایجاد باید به پزشک مراجعه کرد.
۱۰ فرمان:
۱) قرص و شربت سالبوتامول را می‌توانید با غذا یا معده خالی مصرف کنید.
۲) سالبوتامول را در بسته مخصوص آن، کاملا پوشیده و دور از دسترس اطفال نگهدارید.
۳) دارو باید در دمای اتاق، دور از نور مستقیم، حرارت زیاد و رطوبت نگهداری شود.
۴) با گذشتن از تاریخ اعتبار یا نیاز به دارو، آن را دور بریزید.
۵) از سوراخ کردن اسپری سالبوتامول و نیز از انداختن آن در آتش خودداری کنید.
۶) اگر پزشک دارو را جهت پیشگیری از بروز آسم ورزشی تجویز کرده، باید دارو را ۱۵ تا ۲۰ دقیقه قبل از شروع ورزش استفاده کنید.
۷) با تجویز پزشک، سالبوتامول در کودکان نیز استفاده می‌شود. اگر برای کودک خود از اسپری استفاده می‌کنید، می‌توانید حین اسپری کردن دارو، بینی وی را بگیرید تا دارو فقط وارد حلق وی شود.
۸) اگر سابقه ابتلا به بیماری قلبی، کبدی یا کلیوی، آریتمی، فشار خون بالا، دیابت، بیش‌فعالی غده تیروئید، صرع یا میگرن را دارید قبل از مصرف دارو حتما موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید.
۹) اگر مبتلا به دیابت هستید، قند خون خود را به طور منظم کنترل کنید. سالبوتامول می‌تواند سطوح قند خون را تحت تأثیر قرار دهد.
