سرفه مزمن سرفه ای است که از میان نمی رود. سرفه مزمن به خودی خود یک بیماری تلقی نمی شود بلکه این سرفه یکی از نشانه های سایر اختلالات و بیماری هاست. سرفه مزمن یک مشکل شایع بوده و یکی از دلایل مراجعه افراد به پزشکان است.
دلایل سرفه مزمن چه هستند؟
بعضی از دلایل شایع سرفه مزمن شامل آسم، رینیت آلرژیک، مشکلات سینوس(به طور مثال عفونت سینوس) و ریفلاکس محتویات معده هستند. در موارد کمیاب سرفه های مزمن ممکن است در نتیجه ورود یک جسم خارجی به درون ریه ها(معمولاً در بچه ها) به وجود آیند. بسیار مهم است در صورت حضور سرفه مزمن تصویر برداری X-ray از قفسه سینه انجام پذیرد. در صورت وجود X-ray طبیعی یکی از موارد زیر یا جمعی از آن ها می توانند دلیل سرفه مزمن باشند. سیگار کشیدن شایع ترین دلیل سرفه مزمن است.
بیماری ریفلاکس معده و مری(GERD):
به ریفلاکس یا برگشت مجدد اسید معده یا محتویات آن به مری اشاره دارد. اگر اسید معده به سمت مری بازگردد در نتیجه آن اسپاسمی در راه های هوایی ایجاد می شود که منجر به کوتاهی تنفس و سرفه می شود. در بعضی از موارد ریفلاکس در نتیجه ورود مواد خارجی به ریه ها و ایجاد نشانه های مشابه باعث آسیب به بافت های ریه می شود. در بعضی از افراد هیچ حالت سوزشی احساس نمی شود و تنها نشانه ریفلاکس سرفه است.
مشکلات سینوس و ترشحات پشت بینی:
این مشکلات می توانند باعث ایجاد سرفه مزمن شوند. ایجاد چنین شرایطی شناسایی را دشوار می سازد و گاهی اوقات سی تی اسکن سینوس ها برای شناسایی لازم است. بیماران اغلب از این که چیزی باعث غلغلک حلق شان می شود شکایت دارند و مکرراً خلط را از حلق شان بیرون می آورند.
عفونت هایی نظیر برونشیت یا پنومونی:
این عفونت ها می توانند در نتیجه ویروس ها، باکتری ها، یا قارچ ها ایجاد شوند. عفونت های ویروسی به آنتی بیوتیک ها پاسخ نمی دهند. سرفه ها در بیماران مبتلا به آسم که به عفونت های قسمت فوقانی تنفس مبتلا هستند معمولاً پس از بهبودی عفونت ها هم چنان ادامه دارند.
داروهای مشخص:
همانند مهارکننده های ACE (انالاپریل(Vasotec)، کاپتوپریل(Capoten) که در درمان فشار خون بالا به کار می روند می توانند باعث ایجاد سرفه های مزمن شوند. سایر عواملی که کمتر شایع هستند شامل تومورها، سارکوئیدوزیس یا سایر بیماری های ریه هستند. در صورت پایداری سرفه های مزمن بیماران باید توسط پزشک خود ارزیابی شوند. بسیار مهم است که مواردی هم چون آسم، ترشحات پشت بینی، ریفلاکس معده و مری، اثرات جانبی داروها، بیماری ریه یا عفونت های غیرمعمول در سرفه های مزمن مورد توجه و پیگیری قرار گیرند.
سرفه مزمن چگونه درمان می شود؟
درمان سرفه مزمن براساس عوامل به وجود آورنده آن صورت می پذیرد. با این وجود بیماران می توانند نشانه های سرفه را به وسیله داروهای بدون نسخه نظیر گایافنزین، دکسترومتورفان، نوشیدن مقادیر زیادی از آب، بخورها یا قرص های مکیدنی تسکین بخشند. در موارد شدید پزشک می تواند کدئین که یکی از سرکوب کننده های موثر در سرفه است را تجویز کند.
آسم:
گشاد کننده راه های هوایی به صورت تنفسی یا استروئیدهای تنفسی به منظور کاهش التهاب در بیماران مبتلا به آسم تجویز می شوند. در پاره ای از موارد استروئیدهای خوراکی استفاده می شوند.
بیماری ریفلاکس معده و مری (GERD):
به منظور جلوگیری از ریفلاکس می توان از غذاهایی که باعث افزایش ریفلاکس می شوند پرهیز کرد و قبل از دراز کشیدن از خوردن غذا خودداری کرد. در موقع خوابیدن سر باید در سطح بالاتری از بدن قرار گیرد و از داروهایی هم چون فاموتیدین (پپسید)، سایمتدین (تاگامت) یا رانی تیدین (زانتک) که باعث کاهش اسید معده می شوند، استفاده کرد.
مشکلات سینوس و ترشحات پشت بینی:
استفاده از دکونژستان ها از قبیل پزودوافدرین (Sudafed) یا آنتی هیستامین هایی همانند دیفن هیدرامین (Benadryl) ممکن است نشانه های ترشح پشت بینی را بهبود بخشند. استروئیدهای بینی تنفسی در درمان رینیت های آلرژیک (تب یونجه) که یکی از دلایل معمول سرفه است بسیار موثر عمل می کنند. علاوه بر این سایر اسپری های بینی از قبیل ایپراتروپیوم بروماید (آتروونت) می توانند باعث تخفیف ترشحات پشت بینی شوند. آنتی بیوتیک ها در صورت تشخیص سینوزیت تجویز می شوند.
عفونت ها:
پنومونی باکتریایی(ذات الریه) و برونشیت به طور معمول به وسیله آنتی بیوتیک هایی نظیر سفالوسپورین ها و آزیترومایسین(Zithromax) درمان می شوند. اگر پنومونی به دیواره قفسه سینه بسیار نزدیک باشد التهاب سطوح شش ها می تواند باعث ایجاد دردی شود که تحت عنوان Plurisy شناخته شده و با ضد دردها مورد مداوا قرار می گیرد. سرکوب کننده های سرفه در چنین شرایطی باید با احتیاط استفاده شوند. زیرا خلط های ریه ناشی از موکوس های عفونی می تواند به پاک سازی عفونت ها کمک کنند.
بسیاری از برونشیت ها در بزرگسالان از عفونت های ویروسی منشاء می گیرند بنابراین درمان این عفونت ها همانند سرماخوردگی های معمول شامل استراحت، استفاده از مایعات فراوان، ضد دردها و مرطوب کننده های راه های هوایی است. بعضی از افراد استفاده از داروهایی نظیر اکسپکتورانت که حاوی گایافنزین است را در تسکین ناراحتی هایشان مناسب می دانند. در پاره ای از موارد تفکیک برونشیت ویروسی از برونشیت باکتریایی مشکل است از این رو پزشکان آنتی بیوتیک را برای بیماران خود تجویز می کنند. در بعضی از موارد نیز موکوس خارج شده از حلق بیماران مبتلا به آسم سبز رنگ است که نشانه ای از بروز عفونت است از این رو پزشک شما می تواند موکوس شما را به منظور ارزیابی عفونت در آن مورد آزمایش و بررسی قرار دهد.
بسیاری از برونشیت ها در بزرگسالان از عفونت های ویروسی منشاء می گیرند بنابراین درمان این عفونت ها همانند سرماخوردگی های معمول شامل استراحت، استفاده از مایعات فراوان، ضد دردها و مرطوب کننده های راه های هوایی است. بعضی از افراد استفاده از داروهایی نظیر اکسپکتورانت که حاوی گایافنزین است را در تسکین ناراحتی هایشان مناسب می دانند. در پاره ای از موارد تفکیک برونشیت ویروسی از برونشیت باکتریایی مشکل است از این رو پزشکان آنتی بیوتیک را برای بیماران خود تجویز می کنند. در بعضی از موارد نیز موکوس خارج شده از حلق بیماران مبتلا به آسم سبز رنگ است که نشانه ای از بروز عفونت است از این رو پزشک شما می تواند موکوس شما را به منظور ارزیابی عفونت در آن مورد آزمایش و بررسی قرار دهد.
داروها:
بیمارانی که از داروهای پایین آورنده فشارخون به نام مهار کننده هایACE (آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین) نظیر انالاپریل، کاپتوپریل و یا لیزینوپریل استفاده می کنند می توانند از پزشک خود درخواست کنند تا داروهایشان را تغییر دهد. بیماران نباید بدون نظر پزشک داروهای ضد فشار خون را قطع کنند زیرا در صورت قطع داروها فشار خون به یک باره افزایش می یابد. نسل جدیدی از مهارکننده های ACE نظیر (مسدود کننده های رسپتور آنژیوتانسین) ARBs به طور مثال (والسارتانDiovan)، لوزارتان (Cozar) می توانند جایگزین داروهای قبلی شوند زیرا بروز سرفه با مصرف این داروها پایین تر است. علاوه بر این مجموعه بسیاری از داروهای ضد فشار خون وجود دارد که به منظور اداره و کنترل فشارخون می توان از آن ها استفاده کرد.
چگونه می توان از سرفه مزمن جلوگیری کرد؟
سیگار نکشید زیرا سیگار کشیدن یکی از دلایل شایع سرفه مزمن است. با پزشک خود در مورد کنترل بیماری هایی هم چون آسم، ترشحات پشت بینی یا GERD به منظور جلوگیری از بروز سرفه صحبت کنید. از تماس با افرادی که به بیماری برونشیت یا پنومونی دچار هستند دوری کنید. از میوه ها استفاده کنید. محققان تاکید می کنند رژیم غذایی سرشار از میوه به دلیل وجود فیبر و فلاونوئیدهای موجود در آن ممکن است از بروز سرفه جلوگیری کند.