صفرا توسط کبد تولید می شود و در کیسه صفرا، که یک کیسه کوچک در زیر کبد است، ذخیره می شود. صفرا ماده ای مهم برای هضم و تجزیه ی چربی ها است.
قبل از مصرف غذا، کیسه صفرا پر از صفرا، و به اندازه ی یک گلابی کوچک است. بعد از غذا خوردن، مانند یک بادکنک خالی می شود.
کیسه صفرا فقط وظیفه ی نگهداری صفرا را به عهده دارد و وظیفه ی چندانی در بدن ندارد.
خارج کردن کیسه صفرا موجب بروز مشکلات گوارشی و سایر مشکلات نخواهد شد. ولی ممکن است موجب اسهال و سوءجذب چربی شود. بسیارند افرای که بعد از خارج کردن کیسه صفرا از بدن، سالیان طولانی با سلامت کامل به زندگی ادامه می دهند.
در کل سه مشکل عمده می تواند برای کیسه صفرا رخ دهد، که عبارتند از:
– کیسه صفرا می تواند متورم شود.
– ممکن است سنگ هایی در کیسه صفرا ایجاد شوند.
– مجرایی که کیسه صفرا را به روده متصل می کند، ممکن است مسدود شود.
سنگ های کیسه صفرا، علل، عوامل، راه های تشخیص و درمان آن ها
سنگ کیسه صفرا در کیسه صفرا، که یک عضو کوچک واقع در زیر کبد است، تشکیل می شود. 
سنگ های صفراوی حجم هایی جامد و سخت هستند که در کیسه صفرا ایجاد می شوند.
دو نوع اصلی از سنگ های صفراوی موجودند، که عبارتند از:
– سنگهای کلسترولی که حدود 80 درصد از سنگ های صفراوی را تشکیل می دهند. معمولاً زرد یا سبز رنگ هستند.
– سنگهای رنگدانه ای که کوچکتر و تیره تر هستند و از بیلی روبین ساخته شده اند.
عوامل خطر برای سنگ های صفراوی چیست؟
– ژنتیک: اگر سابقه ی خانوادگی سنگ کیسه صفرا دارید، احتمال ابتلای شما به آن بیشتر از سایرین است.
– چاقی: یکی از بزرگترین عوامل خطر، چاقی است. چاقی می تواند منجر به افزایش کلسترول، و ایجاد سنگ ها شود به همین دلیل حتما می بایست با استفاده از رژیم مناسب گروه خون حدالامکان به تناسب اندام و وزن ایده آل برسیم.
– استروژن: استروژن می تواند منجر به افزایش کلسترول و کاهش تحرک کیسه صفرا شود.
زنان باردار و یا کسانی که قرص های ضد بارداری و یا دارو های هورمونی که سطوح بالایی از استروژن دارند، مصرف می کنند، نسبت به سایرین بیشتر در معرض ابتلا به سنگ کیسه صفرا قرار دارند.
– جنس و سن: سنگ کیسه صفرا در زنان و افراد مسن تر شایع تر است.
– داروهای کلسترول: برخی از داروهای کاهش دهنده کلسترول میزان کلسترول در صفرا را افزایش می دهند، که ممکن است احتمال ابتلا به سنگ کلسترولی کیسه صفرا را افزایش دهند.
– بیماری دیابت: افراد مبتلا به دیابت دارای سطوح بالاتری از تری گلیسرید هستند، که یک عامل خطر برای سنگ کیسه صفرا محسوب می شود. به همین علت ضروری است تا افراد با آگاهی نوع گروه خون خود از ابتلا به دیابت جلوگیری کرده و یا دیابت خود را بر اساس برنامه تغذیه ای مناسب گروه خون درمان کنند.
– کاهش وزن سریع: اگر یک فرد به سرعت و به میزان بسیار زیاد وزن کم کند، کبد مقداری کلسترول اضافی ترشح خواهد کرد و که ممکن است به سنگ کیسه صفرا منجر شود.
علائم سنگ کیسه صفرا کدامند؟
سنگ کیسه صفرا اغلب علامتی ندارد. گاهی سنگ های خاموش نامیده می شوند. هنگامی که علائم ظاهر شود، ممکن است شامل:
– درد در قسمت فوقانی شکم و پشت. درد ممکن است تا چند ساعت طول بکشد.
– تهوع
– استفراغ
– دیگر مشکلات دستگاه گوارش، از جمله نفخ، سوءهاضمه و سوزش سر دل، و نفخ
روش های تشخیص سنگ کیسه صفرا کدامند؟
اگر دکتر مشکوک به سنگ کیسه صفرا شود، یک معاینه فیزیکی انجام می دهد. سایر روش های تشخیص عبارتند از:
-آزمایش خون – سونوگرافی
سنگ کیسه صفرا و تغذیه
با رعایت این اصول تغذیه ای، می توانید تا حدود در حفظ سلامت کیسه صفرا و جلوگیری از ایجاد سنگ کیسه صفرا موثر باشید.
رژیم غذایی پر کلسترول و کم فیبر نیز از عوامل ایجاد این سنگ ها می باشند.
اگر در معرض ابتلا به سنگ کیسه صفرا هستید یا نه، یک ایده خوب برای حفظ سلامت بدن و جلوگیری از انواع زیادی از بیماری ها، متعادل نگه داشتن وزن است. اگر اضافه وزن دارید، با رژیم غذایی مناسب و فعالیت بدنی سعی کنید وزن خود را به حد نرمال برسانید.
مواد غذایی زیر برای کیسه صفرا بسیار مناسبند:
– میوه ها و سبزیجات تازه البته اگر متناسب با گروه خون مصرف شوند.
– سیب یا آب سیب
– غلات بدون گلوتن و پر فیبر مانند جو دو سر
– گوشت بدون چربی، مرغ، ماهی. البته مصرف مرغ برای دارندگان گروه خون B و AB مضر است.
– کره بادام زمینی نیز تا حدودی موثر است البته تنها برای افراد دارنده گروه خون A و AB.
مصرف روزانه چند دانه بادام به طور مرتب، احتمال ابتلا به کیسه صفرا در زنان را تا 20% کاهش می دهد.
در کل تغذیه بر اساس گروه خونی راه حلی بسیار ساده و موثر جهت پیشگیری و درمان انواع بیماری هاست.
سعی کنید از مصرف مواد غذایی زیر بپرهیزید:
– غذاهای سرخ شده
– غذاهای فرآوری شده (سوسیس، کالباس، دونات، پای، شیرینی)
– فراورده های لبنی پرچرب (پنیر پر چرب، بستنی، کره)
– گوشت قرمز پر چرب
– الکل و سیگار
تغذیه مناسب بعد از خارج کردن کیسه صفرا
– وعده های غذایی کوچکتر و به دفعات بیشتر بخورید.
– از غذاهایی که خیلی چرب هستند بپرهیزید. بهترین روغن مصرفی برای این افراد روغن زیتون است. محققان دریافته اند که بروز سنگ کیسه صفرا در میان افرادی که در مناطقی زندگی می کنند که در آن مصرف روغن زیتون بالا است، نسبتاً کم است، از جمله، مناطقی که از رژیم غذایی مدیترانه ای پیروی می کنند. (رژیم غذایی مدیترانه ای سرشار از روغن زیتون است)
– از فیبر کافی در رژیم غذایی خود استفاده کنید. بهترین و سالم ترین منبع غذایی حاوی فیبر، جودوسر است. جو دو سر برای جلوگیری از یبوست و حفظ سلامت دستگاه گوارش و روده ها بسیار مفید است و مهمتر اینکه کلسترول و دیابت را درمان می کند که هر دو مهمترین عوامل ابتلا به سنگ های صفراوی هستند.
– در برخی افراد، بعد از جراحی، نوشابه و لبنیات هضم نمی شوند و فرد را دچار مشکل می کنند، اگر جزو این دسته افراد هستید، تا جایی که امکان دارد از مصرف این مواد خودداری کنید.
– از فیبر کافی در رژیم غذایی خود استفاده کنید. بهترین و سالم ترین منبع غذایی حاوی فیبر، جودوسر است. جو دو سر برای جلوگیری از یبوست و حفظ سلامت دستگاه گوارش و روده ها بسیار مفید است و مهمتر اینکه کلسترول و دیابت را درمان می کند که هر دو مهمترین عوامل ابتلا به سنگ های صفراوی هستند.
– در برخی افراد، بعد از جراحی، نوشابه و لبنیات هضم نمی شوند و فرد را دچار مشکل می کنند، اگر جزو این دسته افراد هستید، تا جایی که امکان دارد از مصرف این مواد خودداری کنید.
– مصرف زردچوبه نیز یکی از بهترین راه های درمان و جلوگیری از ابتلا به سنگهای کیسه صفرا است.
مشکلات صفراوی در چه گروه های خونی شایع تر است؟
دارندگان گروه خونA و AB نسبت به اختلالات کبد و کیسه صفرا آسیب پذیر هستند. اگر در خانواده خود دارای سابقه مشکلات کبدی، لوزالمعده و کیسه صفرا هستید، حتماً مصرف خار مقدس یا مکمل آن را در برنامه روزانه خود جای دهید. از آنجایی که افراد دارنده گروه خون Aو AB مستعد ابتلا به بیماری کیسه صفرا هستند، از این جهت مصرف کره دانه های روغنی بهتر از مصرف خود دانه هاست.
مصرف تخمه کدو حلوایی نیز برای دارندگان گروه خون A ضروری است. برای افراد دارنده گروه خون A ای که از مشکلات کیسه صفرا رنج می برند مصرف کره آجیل ها بهتر از خود آجیل ها است.
سرطان های پانکراس، کبد، صفرا و مجاری ادرار-این نوع سرطان ها در دارندگان گروه خون O به ندرت دیده می شوند و این به علت سیستم گوارشی قوی و جوان آنهاست. دارندگان گروه خون A و AB بیشترین ریسک را داشته و دارندگان گروه خون B نسبت به این بیماری ها در صورت مصرف آجیل و دانه های روغنی مضر آسیب پذیر هستند.
برای کسب بیشترین اطلاعات در خصوص مشکلات گوارشی و صفراوی و رابطه آنها با گروه های خونی و آگاهی از رابطه تغذیه بر اساس گروه خون و جلوگیری از ابتلا به بیماری های صفراوی کتاب ” بر اساس گروه خون خود تغذیه کنید” نوشته دکتر آدامو با ترجمه روان آلینا برخورداریان را مطالعه فرمائید.
بارداری چه تأثیری بر کیسه صفرا دارد؟
هورمون بارداری، به ویژه پروژسترون، باعث استراحت بافت های عضلانی در سراسر بدن می شوند. این امر بر کیسه صفرا نیز تأثیر می گذارد. ترشح صفرا کند می شود و صفرایی که فرصت خروج نیافته، می تواند به ایجاد سنگ منجر شود.
زنان بارداری که به سنگ کیسه صفرا مبتلا هستند، به احتمال زیاد این سنگ ها مجرای انتشارصفرا را مسدود خواهند کرد.
سونوگرافی موثر ترین راه برای تشخیص بیماری های کیسه صفرا است.
سونوگرافی موثر ترین راه برای تشخیص بیماری های کیسه صفرا است.
اگر قبل از بارداری به مشکلات کیسه صفرا و سنگ کیسه صفرا مبتلا بودید، دکتر را در جریان گذاشته و مدام آزمایش دهید تا شرایط بدتر نشود.
تغذیه دوران بارداری و مشکلات کیسه صفرا؟
زن باردار دارنده گروه خون A و AB:
اگر شما از مشکلات صفراوی و یا اختلالات گوارشی مربوط به حاملگی رنج می برید به میزان بسیار کم از کره های آجیل ها به جای آجیل استفاده کنید. دوباره اشاره می کنیم که مصرف دانه بزرک را محدود کنید.
آیا بیماری های کیسه صفرا در حین بارداری، به جنین آسیب می رسانند؟
انواع بیماری های کیسه صفرا، و سنگ کیسه صفرا هیچ گونه تأثیر مستقیمی بر سلامت جنین ندارند.
