واکسن‌های درمانی برای بیماران سرطانی تجویز می‌شوند و برای تقویت دفاع طبیعی بدن نسبت به سرطان‌هایی که در بدن وجود دارند ساخته شده‌اند. این نوع از واکسن‌ها از رشد بیش‌تر سرطان‌های موجود جلوگیری می‌کنند، مانع از عود مجدد سرطان‌های درمان شده می‌شوند یا سلول‌های سرطانی را که از روش‌های درمانی قبلی نابود نشده‌اند نابود می‌کنند.
* در حال حاضر چه واکسن‌های مرتبط با سرطان در دسترس هستند؟
اولین واکسن، واکسن هپاتیت ب است که از عفونت ناشی از ویروس هپاتیت ب – که عاملی عفونی مرتبط با بعضی از انواع سرطان کبد است – جلوگیری می‌کند. واکسن دیگر، واکسن گارداسیل (GardasilTM) است که از عفونت ناشی از دو نوع از ویروس‌های پاپیلومای انسانی (HPV16 – HPV18) جلوگیری می‌کند؛ این دو نوع ویروس عامل 70 درصد از موارد سرطان دهانۀ رحم در جهان هستند. علاوه بر این، گارداسیل از عفونت ناشی از نوع 6 و 11 اچ.پی.وی (HPV) نیز پیشگیری می‌کند. این دو نوع عامل 90 درصد از موارد زگیل‌های دستگاه تناسلی (Genital Warts) هستند.
* واکسن‌های درمانی سرطان چگونه ساخته می‌شوند؟
واکسن‌هایی که برای درمان سرطان استفاده می‌شوند از این اصل استفاده می‌کنند که نوع خاصی از مولکول‌های سطح سلول‌های سرطانی یا منحصر به فرد هستند و یا نسبت به مولکول‌هایی که بر سطح سلول‌های عادی یا غیر‌سرطانی وجود دارند بیش‌ترند. این مولکول‌ها، ویروس‌ها یا کربوهیدرات‌ها به‌عنوان آنتی‌ژن‌ها عمل می‌کنند. این بدین معناست که آنها می‌توانند سیستم دفاعی را به واکنش دفاعی خاصی وادارند.
پژوهشگران امیدوارند که در صورت تزریق واکسنی شامل آنتی‌ژن‌های مخصوص سرطان به بیمار، این آنتی‌ژن‌ها سیستم دفاعی را به‌گونه‌ای تحریک کنند که بدون آسیب رساندن به سلول‌های طبیعی به سلول‌های سرطانی حمله کند.
* چرا سیستم دفاعی بدن برای کمک به مقابله با سرطان نیاز به واکسن دارد؟
سیستم دفاعی معمولاً تومورها را عاملی خطرناک یا بیگانه (خارجی) نمی‌‌‌‌‌‌‌‌بیند و با قدرت به آنها حمله نمی‌کند. شاید یکی از دلایل عدم تحریک واکنش دفاعی مؤثر از سوی مولکول‌های تومور، مشتق شدن این سلول‌ها از سلول‌های عادی باشد. بنابراین، با وجود اینکه تفاوت‌های مولکولی زیادی بین سلول‌های عادی و سلول‌های تومور وجود دارد، آنتی‌ژن‌های سرطان کاملاً برای بدن بیگانه نیستند بلکه آنها مولکول‌های عادی هستند که از جهات بسیار نامحسوسی تغییر پیدا کرده‌اند یا فراوانی بیش‌تری دارند.
دلیل دیگر هم شاید عدم‌تحریک واکنش دفاعی از سوی تومورها این باشد که سلول‌های سرطان روش‌هایی را برای گریز از سیستم دفاعی یافته‌اند. اکنون دانشمندان با بعضی از این شیوه‌های گریز آشنا شده‌اند. از جمله این شیوه‌ها می‌توان به دفع کردن آنتی‌ژن‌های تومور و کاهش تعداد مولکول‌ها و گیرنده‌هایی که معمولاً بدن برای فعالسازی سلول‌های T (نوع خاصی از سلول‌های دفاعی) و واکنش‌های دفاعی دیگر به آنها متکی است اشاره کرد.
