موارد و مقدار مصرف:
مهار تیکهای شدید حرکتی و گفتاری در بیماران مبتلا به سندروم توره.
بزرگسالان و کودکان بزرگتر از 12 سال: شروع با 1 تا 2 میلیگرم روزانه و در دوزهای منقسم میباشد. سپس در صورت لزوم دوزاژ به صورت یک روز در میان افزایش مییابد. دوزاژ maintenance معمولا کمتر از mg/kg2/0 یا 10 میلیگرم روزانه (هر کدام کمتر است) میباشد. حداکثر دوز روزانه 10 میلیگرم میباشد.
کودکان کوچکتر از 12 سال: mg/kg 05/0 شبها، به فاصله هر سه روز یک بار دوزاژ تا حداکثر mg/kg2/0 افزایش مییابد. حداکثر دوز روزانه 10 میلیگرم میباشد.
موارد منع مصرف و احتیاط:
موارد منع مصرف: حساسیت به دارو، استفاده در تیکهای ساده یا تیکهایی که مربوط به سندروم توره نیستند، همراه با داروهایی که ایجاد تیکهای حرکتی و صوتی میکنند، سندروم طولانی بودن QT-interval به صورت مادرزادی یا سابقه آریتمی، کوما، دپرسیون شدید CNS همراه با مسمومیت، دیسکرازی خونی، اختلالات دپرسیو، و سندروم پارکینسون.
موارد احتیاط: کاهش عملکرد کبد یا کلیه، گلوکوم، هیپرپلازی پروستات، اختلالات تشنجی یا اختلال در نوار مغزی
ملاحظات اختصاصی :
1- قبل از شروع درمان نوار قلبی پایه از بیمار گرفته و عوارض قلبی ـ عروقی به صورت دوره ای مونیتور شود.
2- در دوزهای نرمال عوارض اکستراپیرامیدال در حدود 10 تا 15 درصد بیماران دیده میشود. این واکنشها بویژه در روزهای اول درمان اتفاق میافتد.
3- اگر بی قراری و آژیتاسیون شدید اتفاق بیفتد، درمان با یک بتا بلاکر مانند پروپرانولول یا متوپرولول میتواند مفید باشد.
4- سطح پتاسیم بیمار در محدوده نرمال نگه داشته شود، کاهش سطح پتاسیم میتواند خطر ایجاد آریتمی را افزایش دهد. سطح پتاسیم در بیماران دچار اسهال و مصرف کنندگان دیورتیک باید مونیتور شود.
5- در صورت نیاز به قطع دارو، به صورت آهسته و با افزایش 1 میلیگرم در هفته انجام شود.
نکات قابل توصیه به بیمار :
1- واکنشهای دیستونیک و دیسکینزی تاخیری برای بیماران توضیح داده شود.
2- دارو دقیقا به همان صورت تجویز شده مصرف شود، دوزهای فراموش شده دو برابر نشود، دارو به دیگران توصیه نشده و به صورت ناگهانی قطع نشود.
3- آثار درمانی پس از چندین هفته اتفاق میافتد.
4- جهت جلوگیری از سرگیجه در شروع درمان، بعد از مصرف هر دوز بیمار باید حدود 30 دقیقه دراز کشیده و از تغییر وضعیت ناگهانی بویژه در هنگام بلند شدن برای ایستادن خودداری کند.
5- اثرات و عوارض غیر معمول گزارش داده شود.
6- این دارو با الکل، توام با داروهای خواب آور و داروهای آرامبخش دیگر بدون تایید پزشک مصرف نشود.
7- این دارو با آب گریپ فروت مصرف نشود.
8- از آبنباتهای بدون قند، آدامس، یخ یا بزاق مصنوعی جهت برطرف کردن خشکی دهان استفاده شود.
9- جهت کم کردن خواب آلودگی در طول روز، بهتر است تمام دوز روزانه در هنگام خواب مصرف شود.
10- از انجام کارهای پرخطر که نیاز به هوشیاری کامل دارند، پرهیز کنید.
مصرف در سالمندان: بیماران مسن بویژه خانمها سمیت قلبی و دیسکینزی تاخیری را حتی در دوزهای نرمال بیشتر نشان میدهند.
مصرف در کودکان: استفاده و کارایی این دارو در کودکان زیر 12 سال محدود میباشد. دوزاژ دارو در حداقل مقدار ممکن نگه داشته شود. استفاده از این دارو در کودکان برای اختلالاتی غیر از سندروم توره توصیه نمیشود.
تداخل دارویی :
استفاده همزمان با آمفتامینها، متیل فنیدیت و پمولین، تیکهای شبه توره ایجاد کرده و یا تیکهای موجود را بدتر میکند. بیمار به دقت مونیتور شود.
در هنگام مصرف همزمان با داروهای ضد تشنج مانند کاربامازپین، فنوباربیتال و فنی توئین، در صورت بروز تشنج، دوز داروی ضدتشنج در صورت لزوم افزایش داده شود.
استفاده توام با داروهای ضدافسردگی، دیزوپیرامید، فنوتیازینها و آنتی سایکوتیکهای دیگر، پروکائینامید، کینیدین و آنتی آریتمیهای دیگر، میتواند هدایت قلبی را دپرس کرده، QT-interval را طولانی کند و آریتمیهای جدی ایجاد کند. بیمار به دقت مونیتور شود.
استفاده همزمان با آپرپیتانت، ضد قارچهای آزولی مانند ایتراکونازول و کتوکونازول، ماکرولیدها مانند آزیترومایسین، کلاریترومایسین و اریترومایسین، نفازودون، مهارکنندههای پروتئاز مانند ایندیناویر، نلفیناویر، ریتوناویر و ساکیناویر، SSRI ها و زیلوتن میتواند QT- interval را طولانی کرده و آریتمیهای بطنی و مرگ ایجاد کند. از استفاده توام پرهیز شود.
استفاده همزمان با دپرس کنندههای سیستم اعصاب مرکزی مانند ضد دردها، ضد اضطرابها، باربیتوراتها، بیهوش کنندههای اپیدورال، جنرال و اسپاینال، اپیوئیدها، منیزیوم سولفات تزریقی و آرامبخشها، به علت اثر مضاعف دپرسیون CNS ، میتواند آرام بخشی زیاد و دپرسیون تنفسی ایجاد کند. از استفاده توام پرهیز شود.
مصرف همزمان با آب گریپ فروت میتواند متابولیسم دارو را مهار کرده و عوارض ناخواسته ایجاد کند. از استفاده همزمان پرهیز شود.
مصرف همزمان با الکل میتواند اثرات آرامبخشی مضاعف و دپرسیون تنفسی ایجاد کند.
مکانیسم اثر:
اثر آنتی سایکوتیک: این دارو گیرندههای دوپامینی سیستم اعصاب مرکزی را به صورت پست سیناپتیک و پری سیناپتیک بلاک کرده و اثرات با واسطه دوپامین را مهار میکند. همچنین اثرات آنتی کولینرژیک، ضد استفراغ و ضد اضطراب داشته گیرندههای آلفا را نیز به صورت ضعیف بلاک میکند.
فارماکوکینتیک :
جذب: به صورت آهسته و ناکامل از دستگاه گوارش جذب میشود. فراهمی زیستی دارو حدود 50% میباشد. سطح پلاسمایی دارو در مدت 4 تا 12 ساعت (معمولا 6 تا 8 ساعت) به پیک میرسد.
پخش: در بافتهای مختلف به صورت گسترده توزیع میشود.
متابولیسم: بوسیله کبد متابولیزه شده و یک گذر اول کبدی قوی وجود دارد.
دفع: حدود 40% از دارو در مدت 3 تا 4 روز به صورت داروی اولیه و متابولیت در ادرار دفع میشود. حدود 15% از دارو در مدت 3 تا 6 روز از طریق مجرای صفراوی در مدفوع دفع میشود.
اشکال دارویی:
Tablet: 4mg
اطلاعات دیگر:
طبقهبندی فارماکولوژیک: دی فنیل بوتیل پیپریدین.
طبقهبندی درمانی: آنتی سایکوتیک.
طبقهبندی مصرف در بارداری: رده C
نامهای تجاری: Orap Forte
عوارض جانبی:
اعصاب مرکزی: عوارض رفتاری، خواب آلودگی، سردرد، بی خوابی، سندروم نورولپتیک بدخیم، علائم شبه پارکینسون، واکنشهای اکستراپیرامیدال دیگر مانند دیستونی، آکاتیژی، هیپررفلکسی، اپیستوتون وکریز چشمی، آرام بخشی، دیسکینزی تاخیری.
قلبی ـ عروقی: تغییرات نوار قلبی مانند طولانی شدن QT- interval ، افزایش فشارخون، کاهش فشارخون، تاکیکاردی، آریتمی بطنی.
گوش، چشم، حلق، بینی: تاری دید.
دستگاه گوارش: یبوست، خشکی دهن، تهوع، استفراغ، بیاشتهایی.
ادراری: ناتوانی جنسی، تکرر ادرار.
عضلانی ـ اسکلتی: سفتی عضلات.
پوست: تعریق، راش جلدی.
مسمومیت و درمان:
تظاهرات بالینی: واکنشهای اکستراپیرامیدال شدید، کمی فشارخون، دپرسیون تنفسی، کما و اختلالات نوار قلبی مانند طولانی شدن QT- interval ، معکوس یا تخت شدن موج T و ظاهر جدید موج U.
درمان: لاواژ معده برای برداشتن داروی جذب نشده، نگه داشتن فشارخون با مایعات وریدی، حجم دهندههای پلاسما یا نوراپینفرین. از اپینفرین استفاده نشود. جهت درمان علائم اکستراپیرامیدال از دیفن هیدرامین تزریقی استفاده شود. به علت طولانی بودن نیمه عمر دارو (حدود 55 ساعت) جهت بررسی عوارض جانبی، بیمار حداقل برای 4 روز مورد بررسی قرار بگیرد.