آسم از طریق مراقبتهای دقیق پزشکی براحتی قابل کنترل می باشد و نباید بعنوان دلیلی برای اجتناب از حاملگی بحساب آید. اکثریت راههای درمانی کنترل آسم در زمان حاملگی نیز بی خطر می باشند و برای جنین مخاطره ای ایجاد نمی نمایند. اگر چه نتیجه یک بارداری را هرگز نمی توان تضمین نمود ،اکثریت خانمهای باردار با آسم و آلرژی بشرط اینکه توسط یک پزشک متبحر تحت کنترل باشند براحتی این مرحله را سپری می نمایند.
آسم در واقع شرایطی است که در آن راههای هوایی ریه ها بدنبال اسپاسم عضلات محیطی آنها، تجمع مواد مخاطی و التهاب دیواره راههای هوایی بدنبال تجمع سلولهای التهابی دچار تنگی می شود. بیماران مبتلا به آسم برخلاف بسیاری از بیماریهای دیگر ریوی قابل برگشت به شرایط عادی هستند.
بیماران آسمی اکثراً مشکل راههای هوایی خود را بصورت تنگی و فشار تفسیر می نمایند. ضمناً به تنگی و کوتاهی نفس، سینه درد، سرفه و صداهای ناهنجار تنفسی اشاره می کنند. علائم بیماران آسمی ممکن است در برخورد با مواد حساسیت زا، فاکتورهای محیطی، فعالیتهای ورزشی، عفونت و استرسها تشدید یابد.
اثرات حاملگی بر آسم:
زمانیکه یک خانم مبتلا به آسم باردار شود در ۳۰ درصد موارد وضعیت او در طی حاملگی بهتر می شود، در ۳۰ درصد موارد بدون تغییر می ماند و در ۳۰ درصد موارد نیز وضعیت بدتر می شود. طبق بررسیهای انجام گرفته:
• خانمهایی که دچار آسم شدید هستند معمولاً در طی حاملگی دچار تشدید علائم می گردند در حالیکه آسم خفیف معمولاً با بهتر شدن علائم همراه است.
• آسم معمولاً طی هفته ۲۴ تا ۳۶ حاملگی رو به بدتر شدن می گذارد در حالیکه ۱۰ درصد یا کمتر از زنان حامله طی زایمان دچار مشکل می شوند.
• تغییرات آسم در طی حاملگی معمولاً ۳ ماه بعد از زایمان بحالت عادی بازمی گردند.
آسم البته بصورتهای مختلفی در طی حاملگی تحت تأثیر قرار می گیرد. تغییرات هورمونی در طی حاملگی معمولاً بینی، سینوسها و ریه را تحت تأثیر قرار می دهد. افزایش هورمونهای زنانگی (بخصوص استروژن) در طی حاملگی (بخصوص در سه ماهه سوم) باعث احتقان بینی و در نتیجه گرفتگی بینی می شود. افزایش هورمون پروژسترون گاهی منجر به کوتاهی و تنگی نفس می گردد . این علائم گاهی ممکن است با تأثیر مواد حساسیت زا و تحریک کننده های آسم اشتباه شود که البته یک پزشک متبحر با کمک روشهای تشخیصی مختلفی که در اختیار دارد (مانند اسپیرومتری) می تواند این علائم را تفکیک نماید.
کنترل بیماری:
ارتباط نزدیکی بین آسم و آلرژیها وجود دارد. اکثریت بیماران (۷۵ تا ۸۵ درصد) به یک یا چند ماده حساسیت زا حساسیت دارند. حساسیت به حیوانات خانگی معمولاً بعلت پروتئین موجود در پوسته های بدن، ادرار و بزاق ایجاد می شود. این مواد حساسیت زا ممکن است منجر به تحریک علائم آسم و یا بدتر شدن آنها شوند.
البته مواد دیگر نیز ممکن است منجر به بدتر شدن آسم و آلرژی شوند. این مواد عبارتند از: دود سیگار، رنگ ها و بوی مواد شیمیایی، بوی بعضی از مواد، آلودگیهای محیطی و داروهای نظیر آسپیرین، بیماریهائی نظیر میگرن و اختلالات قلبی.
طبیعتاً مهار این مواد آلرژن می تواند شدت و دفعات حملات آسم را کاهش دهد و بدین منظور توصیه های زیر را می توان انجام داد:
• حیوانات خانگی عامل حساسیت زا را از خانه خارج نمائید یاحداقل در خارج از اطاق خواب نگهداری نمائید.
• بالشها، لحاف و پتوهایی که احتمالاً عامل ایجاد حساسیت هستند را با کمک پوششهای مناسب بپوشانید.
• در صورت امکان لحاف و تشک مورد استفاده یاحداقل پوشش آنها را بصورت هفتگی در آب جوش بشوئید و خشک نمائید تا احتمال وجود تخم حشرات کاهش یابد.
• میزان رطوبت منزل را به زیر ۵۰ درصد کاهش دهید تا احتمال رشد تخم حشرات و قارچها کاهش یابد.
• پنجره ها را ببندید و فعالیت خارج از منزل را بین ساعت ۵ صبح تا ۱۰ صبح که مواد حساسیت زا در بالاترین غلظت هستند کاهش دهید.
• سعی کنید در معرض بوی مواد شیمیایی و بخصوص دود سیگار قرار نگیرید.
پیروی از رژیم غذایی مناسب گروه خون زنان باردار در دوران بارداری تاثیر بسزایی در جلوگیری از آسم و سایر حساسیتهای آلرژیک دارد. به عنوان مثال زنان باردار بایست حدالامکان از مواد غذایی همچون انواع پنیر، نان گندم و انواع ماهی دوری نمایند.