موارد و مقدار مصرف:
الف) واژینیت آتروفیک، دیستروفی آتروفیک فرج، نشانه‌های یائسگی، کم کاری تخمدان، برداشت تخمدان، نارسایی اولیه تخمدان.
مقدار mg/day 2-1 به مدت 21 روز مصرف می‌شود. این مقدار بعد از یک هفته قطع مصرف دارو، به طور دوره‌ای تکرار می‌شود. یا اینکه، همین مقدار پنج روز مصرف و بعد از دو روز قطع مصرف، به طور دوره‌ای تکرار می‌شود.
روش دیگر، تزریق عضلانی 20-10 میلی گرم یک بار در ماه است.
ب) پرخونی پستان بعد از زایمان.
مقدار 25-10 میلی گرم در پایان هر ماه تزریق عضلانی می‌شود.
پ) سرطان غیرقابل جراحی پستان.
مقدار 10 میلی گرم سه بار در روز به مدت سه ماه مصرف می‌شود.
ت) کارسینوم غیرقابل جراحی پروستات.
از راه خوراکی، مقدار 2-1 میلی گرم سه بار در روز و یا از راه تزریق عضلانی 30 میلی گرم هر 2-1 هفته مصرف می‌شود.
ث) پیشگیری از پوکی استخوان بعد از یائسگی.
روزانه 0.5 میلی گرم به مدت 21 روز مصرف شده سپس یک هفته مصرف دارو قطع می‌شود. مصرف دارو به صورت دوره‌ای تکرار می‌شود.
تداخل دارویی:
مصرف همزمان با داروهایی که موجب القای متابولیسم کبدی می‌شوند (مانند ریفامپین، باربیتوراتها، پریمیدون، کاربامازپین و فنی توئین) ممکن است اثرات استروژنی داروی مصرفی را کاهش دهند. این داروها سرعت متابولیسم بعضی از داروهای دیگر را نیز افزایش می‌دهند.
استرادیول ممکن است غلظت خونی گلوکز را در بیماران دیابتی افزایش دهد. بنابراین، ممکن است تنظیم مقدار مصرف انسولین یا داروهای خوراکی پایین آورنده قندخون ضروری باشد.
مصرف همزمان با داروهای ضد انعقاد ممکن است اثرات ضدانعقادی داروهای شبه وارفارین را کاهش دهد.
مصرف همزمان با آدرنوکورتیکواستروئیدها یا هورمون آدرنوکوتیکوتروپین خطر تجمع مایعات و الکترولیتها را افزایش می‌دهد.
مصرف همزمان با داروهای سمی برای کبد (بخصوص دانترولن) خطر آسیب کبدی را افزایش می‌دهد.
مصرف همزمان با تاموکسیفن باعث کاهش اثرات آن می‌شود.
ملاحظات اختصاصی:
1ـ معاینه فیزیکی باید قبل از شروع دارو و سپس سالانه انجام شود. سطح سرمی لیپید، فشارخون، تغییرات وزن، و عملکرد کبدی را مانیتور کنید.
2ـ افزایش احتمال خطر سکته قلبی و مغزی، سرطان سینه مهاجم، آمبولی ریوی و ترومبوز وریدی عمقی در تمام خانمهای یائسه با سن 50 تا 79 سال که استروژن و پروستروژن دریافت می‌کنند وجود دارد. در سنین 65 سال به بالا ریسک دمانس نیز افزایش می‌یابد.
3ـ به خاطر احتمال افزایش ترومبوآمبولی، درمان بهتر است حداقل یک ماه قبل از جراحی یا مواردی که ریسک ترومبوآمبولی را افزایش می‌دهند قطع شود.
4ـ به دلیل ایجاد عدم تحمل گلوکز، به طور مرتب در بیماران دیابتی قند خون مانیتور شود.
5ـ نیاز به ادامه درمان با این داروها هر 6-3 ماه یک بار بررسی شود.
اثر بر آزمایشهای تشخیصی:
استرادیول احتباس سولفوبرموفتالئین، پروترومبین و فاکتورهای انعقادی VII و X و قابلیت تجمع پلاکتی ناشی از نوراپی نفرین را افزایش می‌دهد.
این دارو با افزایش غلظت گلوبولین پیوند یابنده به هورمونهای تیورئید سرم، موجب افزایش غلظت تام هورمونهای تیروئید (از طریق ید پیوند یافته به پروتئین یا تیروکسین تام اندازه گیری می‌شود) و کاهش برداشت رزینی T3 می‌شود. ممکن است غلظت سرمی فولات، پیریدوکسین و آنتی ترومبین کاهش و غلظت سرمی تری گلیسرید، گلوکز و فسفولیپید افزایش یابد. تحمل گلوکز ممکن است مختل شود. دفع پرگناندیول ممکن است کاهش یابد.
مکانیسم اثر:
استرادیول با تقلید اثر استروژن درونزاد در درمان کم کاری تخمدان، نشانه‌های یائسگی، و واژینیت آتروفیک مصرف می‌شود. این دارو رشد بافتهای حساس به هورمون را در سرطان پیشرفته و غیر قابل جراحی پروستات و بعضی از موارد خاص سرطان پستان را در مردان و زنان بعد از یائسگی مهار می‌سازد.
فارماکوکینتیک:
جذب: استرادیول و سایر استروژنهای غیرکونژوگه به خوبی جذب می‌شوند، ولی اساساً توسط کبد غیرفعال می‌شوند. بنابراین، استروژنهای غیرکونژوگه معمولاً به صورت تزریقی مصرف می‌شوند.
بعد از تزریق عضلانی، جذب به سرعت شروع و تا چند روز ادامه می‌یابد. استرهای والرات در روغن طولانی اثر هستند، زیرا جذب آنها آهسته است.
پخش: استرادیول و استروژنهای طبیعی دیگر حدود 80-50 درصد به پروتئینهای پلاسما، بخصوص گلوبولین پیوند یابنده به استرادیول، پیوند می‌یابند. در سرتاسر بدن انتشار یافته، ولی بالاترین غلظت آن در چربی یافت می‌شود.
متابولیسم: عمدتاً در کبد و از طریق کونژوگه شدن با سولفات و گلوکورنید، متابولیزه می‌شود. به دلیل متابولیسم سریع، اشکال استریفیه نشده، از جمله استرادیول، معمولاً باید روزانه مصرف شود.
دفع: قسمت اعظم استروژن به صورت کونژوگه‌های سولفات و یا گلوکورونید از طریق کلیه دفع می‌شود.
موارد منع مصرف و احتیاط:
موارد منع مصرف: حساسیت به دارو یا هر یک از اجزاء فرمولاسیون، خونریزی غیرطبیعی و تشخیص داده نشده دستگاه تناسلی، ترومبوفلبیت و یا اختلالات ترومبوآمبولیک (مانند DVT، PE). بیماری فعال یا سابقه وقایع ترومبوآمبولی شریانی (مثل سکته مغزی یا قلبی) طی یک سال اخیر، سرطان سینه مگر در بیماران به درستی تشخیص داده شده و تحت درمان برای بیماری متاستاتیک، تومورهای حساس به استروژن، اختلال یا بیماری کبدی، پورفیری، بارداری.
موارد احتیاط: استروژن ممکن است خطر سرطان سینه را افزایش دهند. افزایش ریسک سرطانهای مهاجم سینه در زنان بعد از یائسگی که استروژن کونژوگه به همراه مدروکسی پروژسترون استات (MPA) مصرف می‌کرده‌اند، وجود دارد. در کسانی که استروژن به تنهایی مصرف می‌کنند این احتمال کمتر است. استروژنها دربیماران با سرطان سینه که به استخوان متاستاز داده، می‌توانند باعث هایپرکلسمی شدید شوند. در صورت وقوع هایپرکلسمی باید مصرف این داروها قطع شود.
ریسک دمانس در خانمهای بعد از یائسگی افزایش می‌یابد. افزایش وقوع این حالت در خانمهای بالای 65 سال که استروژن کنژوگه را به تنهایی یا همراه با MPA می‌گیرند وجود دارد.
به خاطر افزایش خطر سرطان آندومتر، در تمام افراد با خونریزی‌های غیرطبیعی و تشخیص داده نشده واژینال باید بررسی لازم از این جهت صورت گیرد. مصرف استروژن به تنهایی خطر کارسینوم آندومتر را در خانمهای بعد از یائسگی با رحم سالم افزایش می‌دهد. در این موارد بهتر است پروژسترون همزمان تجویز شود.
استروژنها می‌توانند باعث تشدید آندومتریوز شوند. در صورت برداشت رحم در موارد آندومتریوز حتماً بعد از جراحی استروژنها به همراه پروژسترون برای بیمار تجویز شوند.
این داروها باعث افزایش سطوح HDL و کاهش LDL می‌شوند. تری گلیسیرید نیز ممکن است افزایش یابد. در بیماران با نقایص فامیلی اختلال لیپوپروتئین با احتیاط به کار روند.
استروژنها باعث ترومبوز عروق شبکیه چشم می‌شوند. در صورت بروز ادم پاپی یا ضایعات شبکیه مصرف دارو قطع شود.
این دارو چه به تنهایی یا همراه با پروژسترون نباید برای پیشگیری از بیماریهای قلبی ـ عروقی تجویز شوند. این داروها باعث افزایش احتمال فشارخون بالا، سکته قلبی و مغزی، آمبولی ریوی و ترومبوز عمقی وریدی می‌شوند. احتمال این عوارض در خانمهای یائسه که استروژن کنژوگه را به همراه MPA مصرف می‌کنند بیشتر است. سکته قلبی، آمبولی ریوی و ترومبوفلبیت در آقایانی که دوزهای بالای استروژن کنژوگه را جهت درمان سرطان پروستات دریافت می‌کنند گزارش شده است.
در بیماران با سابقه یرقان کلستاتیک طی بارداری یا به خاطر مصرف قبلی استروژن با احتیاط به کار روند. در بیماریهای که به خاطر احتباس مایعات بدتر می‌شوند مانند آسم، صرع، دیابت یا نارسایی کلیوی با احتیاط به کار روند.
در صورت سابقه بیماریهای کیسه صفرا، همانژیوم کبدی، هایپوکلسمی شدید، پورفیری و لوپوس ارتیماتوس سیستمیک با احتیاط استفاده شود.
ایمنی و اثربخشی دارو در کودکان اثبات نشده است. قبل از بلوغ مصرف استروژنها باعث زود بسته شدن اپی فیز استخوانهای بلند و رشد زودرس سینه‌ها در دختران و ژنیکوماستی در پسران و خونریزی واژینال در دختران می‌شود.
هر موقعی که امکان دارد بهتر است این داروها حداقل 4 هفته قبل و 2 هفته بعد از جراحی قطع شوند چون مصرف آنها ریسک اختلالات ترومبوآمبولیک را افزایش می‌دهد.
در موارد پیشگیری از پوکی استخوان بهتر است بعد از سایر درمانهایی که در این مورد وجود دارند مدنظر قرار گیرند.
به طور کلی این داروها با یا بدون پروژستروژن بهتر است با حداقل دوز و کوتاه مدت استفاده شوند قبل از تجویز استروژن برای خانمهای یائسه منافع و مضرات آن به خوبی سنجیده شود و بیمار نیز اطلاع داده شود. اگر تنها برای درمان واژینیت آتروفیک به کار می‌روند مصرف فرآورده‌های موضعی ارجح است. کما اینکه در موارد آتروفی شدید نیز این فرآورده‌ها با احتیاط به کار روند.
اشکال دارویی:
Tablet: 1, 2mg
Injection: 10 mg/ml
اطلاعات دیگر:
طبقه‌‌بندی فارماکولوژیک: استروژن.
طبقه‌‌بندی درمانی: جانشین استروژن، ضد نئوپلاسم.
طبقه‌‌بندی مصرف در بارداری: رده X
نکات قابل توصیه به بیمار:
1ـ در مورد اهمیت معاینه منظم فیزیکی تاکید کنید. به بیمار توضیح دهید که خانمهای یائسه که این داروها را برای مدت 5 سال یا بیشتر بعد از یائسگی مصرف می‌کنند در معرض خطر سرطان آندومتر قرار دارند. لذا توصیه کنید که مصرف دوره‌ای این داروها بهتر از مصرف مداوم است. از حداقل دوز ممکن استفاده شده، و بهتر است جهت کاهش ریسک کانسر پروژستینها نیز به درمان اضافه شوند. توضیح دهید که ریسک سرطان سینه با این داروها افزایش نمی‌یابد.
2ـ در صورت بروز هر یک از علائم زیر فوراً به پزشک اطلاع دهید : درد شکم، درد، بی حسی یا سفتی ساق پا یا کفل، فشار یا درد قفسه سینه، تنگی نفس، سردرد شدید، اختلالات بینایی مانند وجود نقطه‌های کور، برق زدگی در چشمها یا تاری دید، ترشح یا خونریزی از مهبل، وجود توده در پستان، تورم دستها یا پاها، زردی پوست و صلبیه، تیره شدن رنگ ادرار و مدفوع روشن.
3- در درمان دوره‌ای نشانه‌های یائسگی، احتمال خونروی در هفته‌ای که مصرف دارو قطع می‌شود، وجود دارد. هر گونه خونریزی غیرطبیعی، را اطلاع دهند.
4ـ بیماران دیابتی باید زیادی قند خون را گزارش دهند تا تنظیم دوز داروها صورت گیرد.
5ـ چگونگی معاینه روزمره پستان را به بیمار آموزش دهید.
6ـ در زنان در سن باروری قبل از مصرف دارو با پزشک خود مشورت کرده و به محض بارداری سریع اطلاع دهند.
7ـ چگونگی کاهش ریسک ترومبوآمبولی را به بیمار آموزش دهید.
8ـ به خاطر افزایش احتمال خطر عوارض قلبی ـ عروقی به بیمار توصیه کنید مصرف دارو را قطع کند یا کمتر مصرف کند.
9- قبل از تزریق این دارو، باید ویال را بین دو کف دست قرار داده و چرخاند تا محلول یکنواخت شود.
10-این دارو باید به طور عمیق در عضلات حجیم تزریق شود.
مصرف در سالمندان: در زنان یائسه که استروژن مصرف می‌کنند، معاینه مکرر توصیه می‌شود.
مصرف در شیردهی: مصرف استرادیول در شیردهی منع شده است.
عوارض جانبی:
اعصاب مرکزی: سردرد، سرگیجه، کره، افسردگی، بی خوابی، تشنج، سکته قلبی و مغزی، فلاشینگ.
قلبی ـ عروقی: ترومبوفلبیت، ترومبوآمبولی، زیادی فشار خون، ادم پوست، ملاسما، کهیر، آکنه، سبوره، پوست چرب، پرمویی یا ریزش مو.
چشم: تشدید نزدیک بینی یا آستیگماتیسم، عدم تحمل عدسیهای تماسی.
دستگاه گوارش: تهوع، استفراغ، کرامپ شکمی، نفخ، اسهال، یبوست، بی اشتهایی، افزایش اشتها، تغییر وزن، سنگهای صفراوی، پانکراتیت.
تنفسی: آلرژی، برونشیت، عفونتهای فوقانی تنفسی.
ادراری ـ تناسلی:
در زنان: افزایش احتمال سرطان آندومتر، خونریزی نابهنگام، تغییر در خونریزی قاعدگی، قاعدگی دردناک، آمنوره، ساییدگی گردن رحم، تغییر در ترشحات گردن رحم، بزرگ شدن فیبرومهای رحم، کاندیدیاز مهبلی.
در مردان: ژنیکوماستی، آتروفی بیضه، ناتوانی جنسی.
کبد: یرقان انسدادی، آدنوم کبدی.
متابولیک: زیادی قندخون، زیادی کلسیم خون، کمبود اسید فولیک.
سایر عوارض: سایر تغییرات پستان (حساس شدن به لمس یا فشار، بزرگی، ترشحات)، کرامپهای ساق پا، تشدید پورفیری. تغییر میل جنسی، افزایش احتمال سرطان سینه.
مسمومیت و درمان:
تظاهرات بالینی: مسمومیت شدید پس از مصرف بیش از حد این دارو گزارش نشده است. بروز استفراغ را می‌توان انتظار داشت.
درمان: مراقبتهای حمایتی به عمل آید.
