ادراک پریشی و انواع آن:
ادراک پریشی یا آگنوسیا به بیماری می گویند که در آن فرد قابلیت تشخیص اشیا، چهره ها و مکان ها را از دست می دهند. این یک بیماری فوق العاده نادر است. افراد مبتلا به این بیماری می توانند فکر کنند یا صحبت کنند یا با دنیا به راحتی ارتباط بر قرار کنند.
این بیماری معمولا ناحیه ای از گذرگاه اطلاعات مغز را آسیب می زند. به عنوان مثال افراد با آگنوسیای دیداری نمی توانند تشخیص دهند که شئی که نزد آن ها قرار دارد چیست و چه استفاده ای از آن می شود؟ اما آنها می توانند آنرا بردارند. پس از برداشتن می توانند با لمس کردن آن بفهمند که این شی چه کاربردی دارد؟
چه چیزی موجب ادراک پریشی می شود؟
ادراک پریشی یا آگنوسیا زمانی شکل می گیرد که گذرگاههای مختلف مغز آسیب می بیند. این گذرگاهها به قسمت هایی از مغز وصل است که در آن اطلاعات و دانستنی ها ذخیره شده است. قسمت های پردازش احساس در مغز شامل پوسته تشخیص تصویر و صدا است.
آگنوسیا معمولا بر اثر زخم در ناحیه دیواری مغز به وجود می آید. در این ناجیه اطلاعات گفتاری و زبانی ذخیره شده اند. این زخم ها حتی می توانند بر اثر سکته مغزی یا تومور مغزی به وجود بیایند. شرایط دیگری که منجر به آسیب زدن به مغز می شود می تواند منجر به این بیماری شود. این شرایط می تواند شامل زوال عقل و مسمومیت بر اثر کربن دی اکسید باشد.
انواع ادراک پریشی:
3 نوع آگنوسیا وجود دارد: 1- آگنوسیای تصویری 2- آگنوسیای صوتی 3- آگنوسیای لمسی
آگنوسیای تصویری یا دیداری معمول ترین نوع آگنوسیا می باشد. دلیل اصلی آن است که در انسان ها قسمت پردازش تصویری بسیار بزرگ و پیچیده است.
ادراک پریشی تصویری:
این نوع آگنوسیا معمولا بر اثر آسیب مغز در ناحیه ای از مغز می شود که لوب اکسیپتال در آن قرار دارد. این ناحیه از مغز اطلاعات تصویری را جمع می کند. نواحی جلویی مغز وظیفه پردازش این اطلاعات را دارند.
ادراک پریشی تصویری Apperceptive:
این نوع از ادراک پریشی به این شکل است که فرد به سختی می تواند قسمت هایی از یک تصویر را جمع بندی کند و به یک تصویر کامل برسد. افراد با این مشکل ممکن است دچار سختی شوند برای درک اینکه اشیا چگونه به هم ارتباط دارند. به عنوان مثال فردی که از این مشکل رنج می برد وقتی می خواهد دایره رسم کند شروع به رسم خط های متحد المرکز بی معنی می کند. افراد با این مشکل می توانند از قدرت دیداری استفاده کنند و مسیر ها را طی کنند و اشیای مورد نظر را بدون مشکل بردارند و استفاده کنند. این نوع ادراک پریشی بر اثر آسیب دیدگی نواحی جداری مغز به وجود می آید.
ادراک پریشی تصویری ارتباطی:
در این نوع ادراک پریشی فرد نمی تواند اطلاعات در باره یک شی را به یاد بیاورد. این می تواند شامل نام شی و طرز استفاده از آن باشد. بر خلاف نوع قبلی افرادی که از این نوع رنج می برند می توانند یک شکل را رسم کنند. اما شاید نتواند شکلی را که رسم کرده توصیف کند یا نامش را بگوید. به عنوان مثال اگر یک قفل را به این بیمار نشان دهید شاید بتواند از آن استفاده کند اما نمی تواند نام آنرا بگوید.
ادراک پریشی Prosopagnosia:
در این ادراک پریشی فرد نمی تواند چهره ها را تشخیص بدهد. بخشی از مغز وجود دارد که در آن چهره ها در خاطر فرد باقی می ماند، در این بیماری این بخش آسیب دیده و قابلیت تشخیص چهره ها از بین می رود. این مشکل می تواند در افرادی که آلزایمر دارند نیز وجود داشته باشد.
همچنین افراد مبتلا به آتیسم نیز ممکن است دچار سختی در تشخیص چهره ها شوند.
ادراک پریشی رنگی:
این نوع ادراک پریشی شباهت زیادی به کور رنگی دارد با این تفاوت که این نوع بیماری به ناحیه V4 مغز آسیب می رساند اما در کور رنگی چشم است که آسیب می بیند. همچنین در این نوع شخص می تواند رنگ ها را ببیند اما نمی تواند نام آنها را بگوید.
ادراک پریشی Alexia:
در این نوع ادراک پریشی فرد نمی تواند بخواند شاید قابلیت نوشتن را داشته باشد اما نمی تواند آنها را بخواند.
