موارد و مقدار مصرف:
الف) اختلالات اکستراپیرامیدال.
بزرگسالان: از راه خوراکی، مقدار mg/day 6-2 در مقادیر منقسم (دو یا سه بار) برحسب شدت بیماری، تجویز میشود. مقدار مصرف معمول این دارو mg/day 2، یا 2 میلی گرم از طریق تزریق عضلانی یا وریدی هر نیم ساعت است و مقدار مصرف نباید از 4 نوبت یا 8 میلی گرم در روز تجاوز کند.
ب) پارکینسونیسم.
بزرگسالان: از راه خوراکی، مقدار دو میلی گرم سه یا چهار بار در روز مصرف میشود.
پ) درمان اختلالات اسپاستیک غیرمرتبط مانند آسیب به نخاع.
بزرگسالان- از راه خوراکی mg 2 دو یا سه بار در روز مصرف می شود.
مکانیسم اثر:
اثر ضد پارکینسون: بی پریدن با انسداد گیرندههای مرکزی کولینرژیک، به ایجاد تعادل در فعالیت کولینرژیک در گانگلیونهای قاعدهای مغز کمک میکند. این دارو ممکن است با مهار برداشت مجدد دوپامین و ذخیره آن در محلهای گیرنده مرکزی، اثرات دوپامینی را نیز طولانی کند.
تداخل دارویی:
مصرف همزمان با آمانتادین، ممکن است عوارض آنتیکولینرژیک بیپریدن، مانند اغتشاش شعور و توهم، را تشدید کند. مقدار مصرف بیپریدن قبل از مصرف آمانتادین باید کاهش یابد.
مصرف همزمان آنتیاسیدها و ضداسهالها با این دارو ممکن است جذب بیپریدن را کاهش دهد. بنابراین بی پریدن با ید حداقل یک ساعت قبل از این داروها مصرف شود.
مصرف همزمان با هالوپریدول و فنوتیازینها ممکن است اثر ضد سایکوز این داروها را، احتمالاً با آنتاگونیسم مستقیم در CNS کاهش دهد. مصرف همزمان با فنوتیازینها خطر بروز عوارض آنتی کولینرژیک را افزایش میدهد.
فرآوردههای حاوی الکل و سایر داروهای مضعف CNS اثر تسکینبخش بیپریدن را افزایش میدهند.
عوارض جانبی:
اعصاب مرکزی: سردرد، از دست رفتن حس جهتیابی، سرخوشی موقت، بیقراری، خوابآلودگی، اغتشاش شعور و هیجان (در سالخوردگان)، سرگیجه، سایکوز گذرا، آشفتگی، رفتار غیر طبیعی.
قلبی- عروقی: کاهش فشار خون وضعیتی گذرا.
چشم: تاری دید ، افزایش فشار داخل کره چشم.
دستگاه گوارش: یبوست، خشکی دهان، تهوع، استفراغ، دیسترس در ناحیه سر دل، اتساع شکم.
ادراری- تناسلی: احتباس ادرار.
توجه: مصرف دارو در صورت بروز حساسیت مفرط، احتباس ادرار، اغتشاش شعور، تهوع، گشادی و ثابت ماندن مردمک چشم و خشکی و برافروختگی پوست باید قطع شود.
مسمومیت و درمان:
تظاهرات بالینی: تحریک مرکزی و به دنبال آن، افسردگی و علائم سایکوز، مانند از دست رفتن حس جهتیابی، اغتشاش شعور، توهم، آشفتگی، اضطراب، بیقراری. اثرات محیطی مصرف بیش از حد دارو عبارتاند از گشادی و ثابت ماندن مردمک چشم، تاری دید، خشکی و برافروختگی پوست، خشکی سطوح مخاطی، اشکال در بلع، کاهش یا حذف صداهای روده، احتباس ادرار، افزایش غیر طبیعی حرارت بدن، سردرد، تاکیکاردی، زیادی فشار خون و افزایش سرعت تنفس.
درمان: در صورت نیاز، عمدتاً انجام اقدامات حمایتی و علامتی است. راه تنفسی بیمار باید باز باشد. در صورت هوشیار بودن بیمار، با واداشتن او به استفراغ (یا شستشوی معده) و بعد از آن با ذغال فعال و مسهل نمکی، میتوان از جذب بیشتر شکل خوراکی دارو جلوگیری کرد. در موارد شدید، میتوان فیزوستیگمین را برای خنثی کردن اثرات ضد موسکارینی بیپریدن به کار برد. تأمین مایعات بدن برای درمان شوک لازم است. دیازپام برای کنترل علائم سایکوز و قطره چشمی پیلوکارپین برای کاهش گشادی مردمک چشم مصرف میشوند. در صورت احتباس ادرار، ممکن است سوندگذاری لازم باشد.
فارماکوکینتیک:
جذب: از دستگاه گوارش به خوبی جذب میشود. از راه خوراکی در عرض یک ساعت جذب میشود.
پخش: به خوبی در سرتاسر بدن انتشار مییابد.
متابولیسم: متابولیسم آن دقیقاً مشخص نشده است.
دفع: داروی تغییر نیافته و متابولیتهای آن از طریق ادرار دفع میشود. بعد از مصرف خوراکی، قاعدتاً مقدار کمی از دارو به صورت جذب نشده دفع میشود.
موارد منع مصرف و احتیاط:
موارد احتیاط: هیپرتروفی پروستات (ممکن است احتباس ادرار را وخیم تر کند)، آریتمی قلبی (ممکن است از مهار مرکز ضربان ساز گره سینوسی- دهلیزی به وسیله عصب واگ جلوگیری کند)، گلوکوم با زاویه باریک (سیکلوپلژی و گشادی مردمک چشم ناشی از مصرف دارو ممکن است فشار داخل کره چشم را افزایش دهد.)
در بیماران با هیپرپلازی پروستات، آریتمی و تشنج با احتیاط مصرف شود.
اشکال دارویی:
Injection: 5mg/ml
Tablet: 2mg
Tablet, Extended Release: 4mg
اطلاعات دیگر:
طبقهبندی فارماکولوژیک: آنتیکولینرژیک
طبقهبندی درمانی: ضد پارکینسون
طبقهبندی مصرف در بارداری: رده C
ملاحظات اختصاصی:
علاوه بر ملاحظات مربوط به تمامی داروهای ضد کولینرژیک، موارد زیر نیز توصیه میشوند:
1- در صورت مصرف تزریقی دارو، بیمار باید در حالت خوابیده بخ پشت نگه داشته شود. مصرف تزریقی بیپریدن ممکن است موجب افت فشار خون وضعیتی گذرا و اشکال در حفظ تعادل شود.
2- مصرف تزریقی بیپریدن باید به آهستگی صورت گیرد.
3- بیپریدن ممکن است موجب سرگیجه شود، در این صورت، بیمار هنگام راه رفتن احتیاج به کمک خواهد داشت.
4- در بیماران مبتلا به پارکینسونیسم شدید، در صورت مصرف دارو برای تسکین اسپاسم، ممکن است لرزش افزایش یابد.
5- دارو ممکن است باعث توهم و یا گیجی (عموما در دوزهای بالا) و سایکوز توکسیک در بیمارانی که اختلال روانی دارند شود. بعلت ضعف CNS، کارهایی که به هوشیاری کامل احتیاج دارند انجام نشود.
6- در بیماران با مشکلات قلبی عروقی مانند تاکیکاردی، آریتمی، افزایش و یا کاهش فشارخون، گلوکوم زاویه باز، هیپرتیروئیدی، زخم معده، هیپرپلازی پروستات و یا احتباس ادرار و سابقه تشنج با احتیاط مصرف شود.
نکات قابل توصیه به بیمار:
با مصرف طولانی مدت این دارو، ممکن است مقاومت در مقابل اثرات درمانی و عوارض جانبی این دارو حاصل شود.
مصرف در سالمندان :مصرف بیپریدن در بیماران سالخورده باید با احتیاط صورت گیرد. کاهش مقدار مصرف توصیه میشود.
مصرف در کودکان: مصرف این دارو در کودکان توصیه نمیشود.
مصرف در شیردهی: بیپریدن ممکن است در شیر مادر ترشح شود و موجب بروز مسمومیت در نوزاد شود. این دارو ممکن است تولید شیر را نیز کاهش دهد. مادرانی که به نوزاد خود شیر میدهند، باید از مصرف این دارو خودداری کنند.