رینیت به تحریک و التهاب مجاری بینی گفته می شود که با علایمی مانند عطسه، خارش، آبریزش بینی و ترشح از سینوس ها به پشت گلو همراه است. رینیت مزمن در اثر آلرژی های فصلی و برخی عوامل دیگر رخ می دهد.
چه کسانی مبتلا به رینیت آلرژیک می شوند؟
نام دیگر این بیماری تب یونجه است و ۲۰ درصد از مردم دنیا به آن مبتلا هستند. بیشتر این افراد سابقه ابتلا به آسم و اگزما در خود و یا خانواده شان دیده می شود. شروع بیماری در کودکی یا اوایل جوانی بوده، البته در هر سنی میتواند رخ دهد. اغلب در کودکان و افراد در دهه ۳۰ تا ۴۰ زندگی باعلایم شدیدتری بروز می یابد.
عوامل رینیت آلرژیک
در اثر واکنش مجاری بینی به ذرات ریز تحت عنوان آلرژن ایجاد می شود. به دنبال آن دو نوع از سلول های خونی به نامهای بازوفیل و ماست سل فعال شده و با ترشح مواد التهاب زا مثل هیستامین سبب افزایش ترشح مخاط بینی و نیز خارش و عطسه می شوند.
رینیت آلرژیک میتواند فصلی بوده و یا در طول سال اتفاق بیفتد. ازجمله آلرژن هایی که باعث این بیماری می شوند می توان به گرده های درختانی مثل راش، سرو، نارون، توت، بلوط، کاج، چنار، بید، گرده گل ها و خزه اشاره کرد.
علایم رینیت آلرژیک
این علایم از فردی به فرد دیگر متغیر بوده، اما اکثرا مربوط به بینی اند و در بعضی افراد هم گوش و گلو را نیز درگیر می کند و حتی ممکن است ایجاد اختلال در خواب نماید.
• بینی: شامل آبریزش، خارش، گرفتگی، از دست دادن حس بویایی و چشایی
• چشم ها: شامل خارش، قرمزی، احساس وجود جسم خارجی در چشم، تورم و کبودی و تیرگی پوست زیر چشم
• گلو و گوش ها: شامل گلو درد، گرفتگی و خارش گوش ها
• اختلال در خواب: شامل تنفس از دهان، بیدار شدن مکرر، خستگی در طول روز و اشکال در انجام کارها
تشخیص رینیت آلرژیک
بر پایه علایم ذکر شده استوار است. به کمک برخی تست های آزمایشگاهی هم می توان بیماری را تایید نمود.
درمان رینیت آلرژیک
• بر اساس کاهش در معرض قرار گرفتن آلرژن ها و همراه با درمان دارویی است.
• شستشوی مجاری بینی با سرم فیزیولوژی (سالین، آب نمک رقیق) در کاهش ترشحات از بینی به پشت گلو موثر است و باعث خروج مواد آلرژن از بینی می شود.
• گلوکوکرتیکوئید (استروئید): وقتی به شکل اسپری از بینی استفاده شوند اثر بخش تر از انواع آنتی هیستامین های خوراکی بوده و عوارض جانبی کمتری نیز دارند.
• آنتی هیستامین ها: در کاهش عطسه، آبریزش و خارش بینی سودمند بوده اما برای گرفتگی بینی اثری ندارد. انواع مختلفی از آنتی هیستامین ها وجود دارند که اکثرا باعث خواب آلودگی می شوند اما برخی هم اثر خواب آلودگی کمتری دارند مانند لوراتادین و سیتیریزین.
• دکونژستانت ها: معمولاً همراه با آنتی هیستامین ها مصرف میشود. انواع خوراکی آن موجب افزایش فشار خون شده بنابراین در افراد مبتلا به پرفشاری خون و بیماران قلبی و عروقی منع مصرف دارد.
• کرومولین سدیم: با ممانعت از آزادسازی مواد التهاب زا از سلول های بازوفیل و ماست سل از روند بروز علایم رینیت آلرژیک جلوگیری به عمل آورده. می توان از اسپری کرومولین سدیم روزانه 3 تا 4 بار استفاده نمود، مخصوصا قبل از شروع علایم بسیار موثر می باشد.
