سرطان روده بزرگ (colon یا کولون) در روده بزرگ، که پایین ترین بخش دستگاه گوارش است، اتفاق می‌افتد. کولون طولانی ترین قسمت روده بزرگ می‌باشد، که وظیفه جداکردن آب و نمک از مدفوع را دارد. سرطان مقعد (رکتال یا rectal) در آخرین بخش‌های روده بزرگ اتفاق می‌افتد، گاهی اوقات به هردو این ها سرطان های کولورکتال (colorectal cancers) گفته می‌شود. اغلب موارد سرطان روده بزرگ با انبوهی از سلول‌های خوش خیم و غیر سرطانی پولیپ آدنتومی (بواسیر لحمی) شروع می‌شوند. در گذر زمان بعضی از انواع این پولیپ ها تبدیل به سرطان می‌شوند. پزشکان برای شناسایی این پولیپ ها و پیشگیری از تبدیل این پولیپ ها به سرطان، پیشنهاد می‌کنند که فرد به طور منظم اقدام به تست های غربالگری نماید.
علایم سرطان روده بزرگ (کولون)
نشانه ها و علایم سرطان روده بزرگ می‌تواند شامل:
تغییر در اجابت مزاج، شامل اسهال، یبوست و یا درجه غلظت و ثبات مدفوع شود.
خونریزی مقعد و یا وجود خون در مدفوع.
مشکلات مزمن شکمی همچون انقباض ماهیچه های شکم، درد شکم و یا باد معده.
احساس اینکه مدفوعتان کاملا تخلیه نشده است.
خستگی و یا ضعف.
کاهش وزن غیرقابل توضیح.
مدفوع باریک
درد هنگام اجابت مزاج
کم خونی یا فقر آهن
خیلی از افراد مبتلا به سرطان روده بزرگ در ابتدای ابتلا به این بیماری هیچ یک از این علایم و نشانه‌های سرطان روده بزرگ را تجربه نمی‌کنند. وقتی علایم ظاهر شود، بسته به اندازه تومور و مکان آن متفاوت هستند.
اگر شما هریک از علایم سرطان روده بزرگ همچون خون در مدفوع، یا تغییرات طولانی مدت در اجابت مزاج و غیره خود دیدید، باید به پزشک مراجعه نمایید.
دلایل ابتلا به سرطان روده بزرگ (کولون)
با اینکه دانشمندان دلایل اصلی سرطان روده بزرگ (کولون) را کشف نکرده اند، اما بعضی از موارد زیر ممکن است بتواند باعث ابتلا به سرطان روده بزرگ شود، این دلایل شامل:
پولیپ: سرطان روده بزرگ معمولا از تبدیل پولیپ های پیش سرطانی درون روده بزرگ به غذه سرطانی ناشی می‌شود.
ژن ها و دی ان ای: اگر سلول های بدن آسیب دیده و یا جهش بیابند، ممکن است رشدشان افزایش پیدا کرده و تبدیل به سرطان شوند.
ژن ها و خانواده: سرطان می‌تواند در نتیجه ژن های ارثی باشد. بنظر می‌رسد، تقریبا 20 درصد از موارد سرطان روده بزرگ به دلیل سابقه خانوادگی و ژن های ارثی است.
عادات و رژیم غذایی: سیگار کشیدن و یا رژیم های غذایی بدن فیبر، پرچربی و گوشت قرمز رشد و توسعه سرطان روده بزرگ را افزایش می‌دهد. درواقع رژیم های غربی که عموما در آمریکا و اروپا دنبال می‌شود، یکی از عوامل ابتلا به سرطان روده بزرگ است.
مصرف الکل: الکل و مصرف آن نیز ممکن است بتواند یکی دیگر از عوامل ابتلا به سرطان روده بزرگ باشد.
سایر عوامل پزشکی: چند تا از سایر مشکلات و بیماری ها که با افزایش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ (کولون) در ارتباط اند شامل دیابت، پرتو درمانی (برای درمان سایر سرطان ها)، کولیت اولسراتیو و بیماری کرون می‌باشند.
چه کسانی در خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ (کولون) هستند؟
بغیر از موارد بالا، عواملی که می‌تواند خطر ابتلای شما به سرطان روده بزرگ را افزایش دهد، شامل:
افزایش سن: اکثر افرادیکه به سرطان روده بزرگ ابتلا شده‌اند، بالای 50 سال سن دارند. سرطان کولون ممکن است در جوان ها هم رخ دهد اما شیوع آن در افراد مسن بیشتر است.
نژاد آفریقایی آمریکایی: افراد این نژاد در خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان روده بزرگ هستند.
پولیپ روده بزرگ: افرادیکه در خانواده‌شان سابقه ابتلا به سرطان روده بزرگ داشته اند.
رژیم غذایی کم فیبر و پر چربی و گوشت قرمز.
فعالیت کم و یا عدم فعالیت: اگر شما کم تحرک هستید، خطر ابتلای شما به سرطان روده بزرگ (کولون) بیشتر از سایر افراد است. ورزش و فعالیت منظم می‌تواند خطر ابتلا به سرطان را کاهش دهد.
افراد دیابتی: افراد دیابتی ممکن است خطر بیشتری در ابتلا به سرطان روده بزرگ داشته باشند.
چاقی و اضافه وزن: افرادیکه چاق هستند، در خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان روده بزرگ (کولون) و مردن در اثر این سرطان در مقایسه با افراد متناسب و لاغر قرار دارند.
افراد سیگاری و کسانیکه الکل مصرف می‌کنند.
سرطان روده بزرگ چگونه مشخص می‌شود؟
اگر شما به علایم و نشانه‌های سرطان کولون مبتلا شده باشید و یا در خطر این بیماری باشید، پزشکتان برای شما از آزمایش تشخیص سرطان کولون تجویز می‌کند، این آزمایش ها شامل:
کولونوسکوپی، استفاده از اسکوپ برای آزمایش و دیدن درون کولون و رکتوم.
استفاده از CT اسکن که به آن کولونوسکوپی مجازی یا کولونوگرافی هم می‌گویند، برای تشخیص ابتلا به این بیماری استفاده می‌شود.
سرطان روده بزرگ (کولون) چگونه درمان می‌شود؟
درمان سرطان روده بزرگ بسته به نوع آن، پیشرفت بیماری، مکان بیماری، سن شما، وضعیت سلامتی شما و … توسط پزشک تجویز می‌شود. معمول ترین شیوه های درمان سرطان کولون شامل:
جراحی: در جراحی پزشک بخشی از تومر یا پولیپ را برمی‌دارد و یا اگر بیماری پیشرفته باشد مجبور به برداشتن کل کولون درگیر سرطان می‌شود.
شیمی درمانی: در این درمان از دارو برای نابود کردن سلول های سرطانی استفاده می‌شود. شیمی درمانی معمولا پس از جراحی استفاده می‌شود.
شیمی درمانی: در این درمان از دارو برای نابود کردن سلول های سرطانی استفاده می‌شود. شیمی درمانی معمولا پس از جراحی استفاده می‌شود.
پرتو درمانی (رادیو تراپی): از این روش برای کشتن سلول‌های سرطانی پس از جراحی و یا کوچک کردن تومور های کوچک قبل از جراحی استفاده می‌شود.
پیشگیری از ابتلا به سرطان روده بزرگ
شما می‌توانید با رعایت مواردی خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش دهید و به نوعی از سرطان پیشگیری نمایید، این موراد شامل:
خوردن طیف گسترده ای از میوه، سبزیجات و غلات کامل و رعایت یکرژیم غذایی سالم.
ترک مصرف الکل و ترک سیگار.
تمرین و ورزش در بیشتر روزهای هفته.
حفظ تناسب اندام و وزن سالم.
در افرادیکه در خطر زیادی برای ابتلا به سرطان روده بزرگ قرار دارند، مصرف داروی آسپیرین و یا سلکوکسیب (و یا سایر دارو های خانواده COX-2 inhibitors ممکن است بتواند از ابتلا به سرطان روده بزرگ پیشگری نماید البته خطر این داروها بسیار زیاد بوده و حتی دوتا از انواع این داروها از بازار جمع آوری شده اند چراکه خطر بیماری های قلبی و سکته قلبی را افزایش می‌دهند) که البته بدلیل خطرات و عوارض جانبیشان فقط باید با دستور پزشک مصرف شوند.
