تا مدت ها پیش وقتی در رسانه ها اعلام می شد که هوای تهران در وضعیت هشدار قرار دارد، موجی از نگرانی جامعه را فرا می گرفت اما به مرور زمان این موضوع به حدی عادی شد که حتی بیماران قلبی و تنفسی، سالمندان و خانم های باردار که از آن ها به عنوان گروه های آسیب پذیر یاد می شود هم دیگر بحث آلودگی هوا را جدی نمی گیرند چون بسیاری از روزهای سال یا هوا آلوده است یا در وضعیت هشدار قرار دارد و این موضوع به چند روز خاص محدود نمی شود.
بنابراین حالا که چاره ای نیست و مجبوریم مونوکسید کربن، هیدروکربن ها، اکسید سولفور، اکسید نیتروژن و ذرات معلق در هوا را تنفس کنیم باید به کمک تدبیر طب سنتی البته تا حد امکان جلوی بروز مشکلات تنفسی و پوستی، عفونت چشم، سردردهای مزمن و … را بگیریم. چه بخوریم تا کمتر آلوده شویم؟
به گفته متخصصان طب سنتی بعضی از خوراکی ها خاصیت خنثی کنندگی دارند و با مصرف آن ها مواد سمی موجود در هوا که وارد بدن شده است تا حدی از بین می رود. برای مثال مصرف میوه ها و سبزیجات تازه شامل اسفناج، کلم، کاهو (سالاد شامل کاهو، هویج رنده شده، روغن زیتون با کمی آب نارنج طبیعی)، کرفس، گوجه فرنگی، جوانه گندم، سیر، پیاز، تره، شوید، جعفری، لیموشیرین، نارنگی، پرتقال، انار شیرین یا کمی مایل به ترشی، انبه، سیب، طالبی، کیوی و … از جمله این خوراکی ها هستند که در هوای آلوده باید در برنامه غذایی روزانه خانواده ها قرار بگیرند. البته نوع میوه و سبزی خود را بر اساس گروه خون خود انتخاب نمایید.
همچنین مصرف غذاهای دریایی، لبنیات، به ویژه شیر و ماست کم چرب و دوغ، تخم مرغ، زیتون، جگر، غلات و نان های سبوس دار (نان سنگک و نان جو دو سر) و آجیل (پسته، بادام، فندق و گردو) هم جذب مواد سمی ناشی از استنشاق هوای آلوده در بدن را تا حدود زیادی کاهش می دهند. این در حالی است که بسیاری از متخصصان طب سنتی مصرف لبنیات کم چرب را مهم ترین توصیه برای مقابله با آلودگی هوا عنوان می کنند و بر این باورند افرادی که لبنیات کمتری مصرف می کنند بیشتر دچار عوارض ناشی از تنفس هوای آلوده می شوند.البته مصرف لبنیات برای دارندگان گروه های خونی O و A به هیچ عنوان مناسب نیست.
نوشیدن آب ولرم کافی هم باعث تقویت کلیه ها شده و املاح اضافی و سموم را از بدن دفع می کند. به گفته متخصصان طب سنتی نوشیدن روزانه یک فنجان عرق کاسنی همراه عرق شاتره (نسبت دو سوم کاسنی و یک سوم شاتره) و همچنین عرق ترکیبی اسطوخودوس سردرد ناشی از آلودگی هوا را تسکین می دهد ماسک ضد جوش برای هوای آلوده یکی از مهم ترین عوارض آلودگی هوا بروز مشکلات پوستی، به ویژه جوش های سر سیاه است.
بابونه خاصیت روشن کنندگی دارد و در کنار آویشن باعث بهبود جوش های سر سفید و سر سیاه می شود و برای هر نوع پوستی هم مناسب است. برای پاک کردن گرد و غبار از روی پوست هم می توانید هر شب قبل از خواب صورتتان را با گلاب شستشو دهید. گلاب باعث بسته شدن منافذ پوستی می شود و از بروز جوش های پوستی پیشگیری می کند.
مراقب چشمتان باشید ریزش اشک و قرمزی و التهاب چشم ها از جمله عوارض ناشی از آلودگی هوا ست که با شستشوی روزانه تا حدی قابل پیشگیری است اما گاهی این آلودگی ها باعث بروز گل مژه می شود که با گذاشتن نمک روی پلک و مالیدن روغن بنفشه در طول یک تا دو روز درمان خواهد شد. درمان سردرد در هوای آلوده به گفته متخصصان طب سنتی نوشیدن روزانه یک فنجان عرق کاسنی همراه عرق شاتره (نسبت دو سوم کاسنی و یک سوم شاتره) و همچنین عرق ترکیبی اسطوخودوس سردرد ناشی از آلودگی هوا را تسکین می دهد. کافی است یک فنجان عرق اسطوخودوس را با همان مقدار عرق سنبل الطیب و آب مخلوط کرده و روزی یک تا دو فنجان میل کنید. البته این عرق ترکیبی با نام «عرق جادویی درمان قطعی سردرد» در بسیاری از عطاری ها به فروش می رسد اما برای اطمینان بیشتر خودتان این عرق ها را با هم ترکیب کنید.
پاک سازی را فراموش نکنید از دیدگاه طب سنتی هر چه بدن فرد سالم تر باشد کمتر در معرض عوارض آلودگی هوا قرار می گیرد. بنابراین پاک سازی بدن زیر نظر یک متخصص طب سنتی در هوای آلوده به همه افراد توصیه می شود. البته راهکارهای خانگی زیادی برای پاک سازی بدن وجود دارد. برای مثال می توانید سه روز متوالی از رژیم پاک سازی استفاده کنید؛ یعنی به عنوان صبحانه، ناهار، شام و میان وعده فقط آش گشنیز بخورید. پخت این آش بسیار ساده است و با گشنیز، شنبلیله، تره، جعفری، برگ چغندر یا برگ اسفناج، کمی برنج و البته بدون گوشت و مرغ تهیه می شود.
همچنین اگر دچار یبوست هستید باید این مشکل را درمان کنید چون یکی از راه های پاک شدن بدن، رفع یبوست است. مصرف انجیر خشک خیس شده در شربت عسل بعد از صبحانه و شربت خاکشیر بدون شکر به صورت ناشتا (یک قاشق خاکشیر داخل یک لیون آب جوش) و نوشیدن آب زرشک و آب انار و شربت انار (مخلوط رب انار و آب و در صورت تمایل مقدار کمی عسل) قبل از شام تأثیر بسزایی در درمان یبوست دارد.
دم نوش های ضد آلودگی هوا متخصصان طب سنتی می گویند مصرف دم نوش های سنتی با عوارض ناشی از آلودگی هوا مقابله می کند. برای مثال مصرف دم نوش آویشن از بروز مشکلات تنفسی، به ویژه در مبتلایان به آسم و برونشیت مزمن یکی از بهترین گزینه هاست. برای تهیه این دم نوش کافی است مقداری برگ آویشن و یک عدد لیمو عمانی را داخل آب جوش بریزید و اجازه دهید حدود 15 دقیقه دم بکشد، سپس آن را داخل فنجان بریزید و بعد از شیرین کردن با کمی نبات یا عسل روزی دو بار میل کنید. اگر هم برگ آویشن در دسترس نداشتید می توانید سراغ پودر آویشن بروید.
همچنین نوشیدن دم نوش گل گاوزبان و سنبل الطیب برای افراد مبتلا به پرفشاری خون توصیه می شود. کافی است سه قاشق غذاخوری گل گاوزبان، یک قاشق غذاخوری سنبل الطیب، یک عدد لیمو عمانی و یک تکه نبات را در دو لیوان آب جوش بریزید تا نیم ساعت دم بکشد و به رنگ قرمز آلبالویی دربیاید. مصرف روزانه یک تا دو فنجان از این دم نوش هم آرامش بخش است و استرس را از بین می برد و هم از بروز گرفتگی عروق قلب و سکته، به ویژه در هوای آلوده پیشگیری می کند.