آلرژی فصلی یکی از شایعترین آلرژیها است که با التهاب مخاط بینی همراه است. این مشکل اگرچه خطرناک نیست، ولی بسیار دردسرساز است و متأسفانه روز به روز هم این آلرژیها شایعتر میشود. خارش بینی، گلو، التهابات پوست، تهوع، استفراغ، اسهال، تب بالا، کهیر، تنگی نفس، فشارخون، ضعف غیرطبیعی، بیشفعالی و یبوست از مهمترین واکنشهای حساسیتی میباشند.
طبق طب سنتی، انسانها از نظر خصوصیت روحی و جسمی در چهار گروه با مزاج سرد و گرم، سرد و تر، گرم و خشک و گرم و تر طبقهبندی میشوند. افرادی که دارای طبیعت خشک هستند بیشتر دچار حساسیت فصلی میشوند. برای جلوگیری از حساسیت فصلی باید از خوردن ادویهجات، غذاهایی با طبیعت گرم و … و قرار گرفتن در هوای آلوده بپرهیزیم و از سبزیجات، سبوس گندم، نانهای سبوسدار، انواع آش و خاکشیر مصرف کنیم. در این مقاله به بررسی گیاهان دارویی که از نظر طب سنتی برای رفع حساسیت مفید هستند، اشاره مینمائیم.
چای سبز:
چای سبز، داروی مؤثر دیگری است، زیرا ویتامین C موجود در چای سبز باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شده و بدن را در مقابل بیماریهای مختلف بهویژه بیماریهای فصلی و حساسیتهای فصلی مقاوم میکند. همچنین ترکیبی در چای سبز وجود دارد که خاصیت آرامبخشی داشته و میتواند حالت تنش، افسردگی، استرس و هیجان را از بین ببرد.
بادرنجبویه:
یکی از این گیاهان، بادرنجبویه است که از واژهای یونانی به معنای زنبور گرفته شده است. این گیاه محبوب نوعی زنبور عسل است. وقتی زنبور مسافت زیادی از کندو دور میشود، با عطر این گیاه راه بازگشت خود را پیدا میکند. از نظر ترکیبات شیمیایی در اندام سبز این گیاه موادی مانند اسید اولئیک، سیترال، ژرانیول و رزماری اسید وجود دارد. این گیاه دارای اسانس تند و لیمویی است که سیترال نام دارد و در صنعت عطرسازی کاربرد دارد. این گیاه همانند یک داروی مسکن بر روی دستگاه عصبی مرکزی عمل میکند و به همین دلیل آرامبخش بوده و تحریکات حساسیتی را کاهش میدهد.
پرتقال:
مصرف روزانه یک عدد پرتقال در صبح به علت دارا بودن ویتامین C فراوان یک آنتیهیستامین طبیعی محسوب شده و بدن را در مقابل آلرژی مقاوم میکند. در بررسیهای انجام شده، موارد شبه آسم در افرادی که مصرف گوشت قرمز در آنها بالا بود بیشتر گزارش شده بود، زیرا دریافتی اسید الایدیک آنها بالاتر میباشد که نوعی چربی ترانس است، بنابراین توصیه میشود مصرف گوشت قرمز محدودتر شود.
البته مصرف پرتقال تنها برای دارندگان گروه خون B مفید بوده و سایر گروه های خونی می بایست گریپ فروت و لیموترش تازه را جایگزین پرتقال نمایند.
عسل:
عسل نیز یکی دیگر از موارد مفید برای درمان حساسیت است. سعی کنید عسل را از مقدار کم شروع کنید و هر روز مصرف آن را بیشتر کنید. چک کنید ببینید از زمانی که عسل مصرف میکنید بدن شما به حساسیتهای محیط بهتر شده است یا نه؟ شاید عسل برای بعضی حساسیتزا باشد، ولی اگر حساسیت نداشتید مصرف آن را ادامه دهید. حتی میتوانید قبل از شروع مشکل، عسل را برای پیشگیری بخورید. مثلاً قبل از شروع مشکل، مصرف عسل را شروع کنید.
برای برطرف کردن خارش بدن در حساسیتها یک حبه سیر را رنده کنید، آب آن را بگیرید و با 2 قاشق غذاخوری عسل و 1 قاشق چایخوری زنجفیل مخلوط کنید و روی محل خارش بمالید. بعد از 3 ساعت این ضماد را با آب ولرم بشویید. خارش بدن برطرف میشود.
زنجفیل، پیاز، سیر، فلفل سیاه و قرمز در پیشگیری از بروز حساسیت مؤثر هستند، چون این مواد غذایی سبب ترشح آنتیبادی «ایمونوگلوبولین» میگردند و مانع بروز واکنشهای حساسیت در فرد میشوند.مصرف فلفل سیاه و قرمز تنها در دارندگان گروه خون B مجاز است.
از موارد مفید دیگر میتوان به نارنج، انگور، شاهتره و سیاهدانه اشاره نمود. پیامبر گرامی، سیاهدانه را دوای همه دردها میدانستند و مصرف آن را به مسلمانان توصیه کردند (مصرف 1 تا 2 گرم آن روزانه بلامانع است).
دارچین و زردچوبه:
دارچین و زردچوبه از گیاهان معروف و پر مصرف هستند که خاصیت ضدحساسیت بودن در آنها ثابت شده است. مصرف3 گرم برای زردچوبه و 5 گرم برای دارچین در افراد بزرگسال بلامانع است. مصرف دارچین برای کلیه گروه های خونی مفید و برای دارندگان گروه خون B مضر است.
بابونه:
یکی دیگر از سبزیجات مفید، بابونه است که یکی از مؤثرترین داروها در ترکیبات گیاهان دارویی برای درمان آلرژی است و برای دل درد، نفخ شکم و سیستم گوارشی نیز مفید است. طب سنتی اعتقاد دارد که بابونه دارای طبیعتی گرم و خشک است و دارای ماده ضدحساسیت طبیعی بوده و در نوسازی گلبولهای سفید خون نقش دارد.
بابونه دوست کبد است و مزاج را تعادل میبخشد، خون را صاف میکند و انسداد مجاری طحال را برطرف میکند. زنان حامله، افراد دارای فشار خون و مشکلات قلبی باید در مصرف آن اعتدال را رعایت کنند. همچنین مصرف همزمان آن با گردو، پسته و چای توصیه نمیشود.
کاهش مصرف افزودنیهای غذایی، چربی و قند:
در خاتمه باید به نکته بسیار مهم که همان تغذیه سالم است اشاره نماییم که در مورد حساسیت غذایی و فصلی باید توجه ویژه به افزودنیها به خصوص بنزوات و سایر مواد داشته باشیم. متأسفانه این ماده و کلاً افزودنیها در کلیه محصولات غذایی فرآوری شده اعم از آبمیوهها، سسهای سالاد، غذاهای آماده، همبرگر و مواد غذایی بستهبندی وجود دارند و روزانه به مقادیر فراوان وارد بدن ما میشوند. حتی در بررسی انجام شده در رژیم آمریکاییها دریافتند به دلیل مصرف چربی و قند فراوان، فلور باکتریایی که از بدن در مقابل اگزما محافظت میکند کاهش یافته و موارد آلرژی روز به روز بیشتر میشود و از اینرو مصرف تمام قندهای تصفیهشده، غلات تصفیهشده، کلوچهها، کیکها و دسرها، سیبزمینی سرخکرده، همبرگر، هاتداگ و … باید تا حدامکان بسیار محدود شود.
مصرف سبزیجات تازه، روغن زیتون، شاهتوت (محافظ کبد)، انواع بذرهای ملین مثل خاکشیر، اسفرزه، بارهنگ، تخم ریحان، تخم شربتی، شیرخشت، ترنجبین، سوپ جودوسر، لیموترش تازه، زرشک، عسل، کشمش، توت و انجیر، برگههای طبیعی، کدو، کنجد، اسطوخودوس، کاسنی، آب مرکبات و مغز بادام خام از مواردی هستند که به پاکسازی کبد و کاهش حساسیتهای فصلی کمک شایانی میکنند. البته توجه داشته باشید که کلیه مواد غذایی ذکر گشته در بالا بر اساس گروه خون خود مصرف نمایید.