موارد و مقدار مصرف:
الف) جهت کاهش ابتلا به عفونت پس از شیمی درمانی در بدخیمی‌های غیرمیلوئیدی، نوتروپنی شدید و مزمن و پس از پیوند مغز استخوان در بیماران سرطانی؛ درمان آگرانولوسیتوز؛ پان سیتوپنی ناشی از مصرف بیش از حد کلشی سین، AML؛ سمیت خونی ناشی از زیدوودین.
بزرگسالان: ابتدا با mcg/kg 5 زیر جلدی یا وریدی به‌صورت تک دوز شروع گردد.
در هر دوره شیمی درمانی با توجه به زمان نوتروپنی و تعداد ANC می‌توان به تدریج mcg/kg 5 به این میزان اضافه نمود.
توجه شود که تجویز دارو نباید زودتر از 24 ساعت پس از شیمی درمانی و یا ظرف 24 ساعت قبل از آن آغاز شود.
فیلگراستیم به صورت روزانه و به مدت 2 هفته تا بالا آمدن ANC تا میزان mm3/ 10000 پس از شیمی درمانی ادامه یابد. طول درمان با فیلگراستیم بستگی به قدرت سرکوب مغز استخوان توسط دارو دارد. در صورت رسیدن ANC به mm3/10000 دارو قطع شود.
ب) AIDS:
بزرگسالان: mcg/kg 3.6-0.3 به صورت زیر جلدی و یا وریدی، روزانه مصرف شود.
پ) آنمی آپلاستیک:
بزرگسالان: mcg/m2 1200-800 به صورت وریدی یا زیر جلدی روزانه مصرف شود.
مکانیسم اثر:
اثر تحریک ایمنی: فیلگراستیم یک گلیکوپروتئین سایتوکاین طبیعی است که پرولیفراسیون، تمایز و فعالیت نوتروفیل ها را تحریک می‌نماید و باعث افزایش سریع تعداد WBC (ظرف 2-3 روز در بیماران با عملکرد طبیعی مغز استخوان و 7-14 روز در بیماران مبتلا به سرکوب مغز استخوان) می‌شود. یک هفته پس از قطع دارو، تعداد گلبول‌ها به تعداد قبلی باز می‌گردد.
تداخل دارویی:
داروهای شیمی درمانی می‌توانند برای سلولهای تازه تشکیل شده مضر باشند. فیلگراستیم 24 ساعت قبل و بعد از شیمی درمانی آغاز نگردد.
مصرف همزمان لیتیم می‌تواند باعث افزایش اثرات میلوپرولیفراتیو دارو شود.
اثر بر آزمایشهای تشخیصی
فیلگراستیم می‌تواند سطح کراتینین، اسید اوریک، ALP، WBC و LDH را افزایش دهد. هم چنین می‌تواند باعث کاهش پلاکت‌ها و نوتروفیل‌ها شود.
عوارض جانبی:
اعصاب مرکزی: خستگی، تب، سردرد، ضعف.
قلبی – عروقی: آریتمی، درد قفسه سینه، سکته قلبی، افت فشار خون گذرا.
دستگاه گوارش: یبوست، اسهال، موکوزیت، تهوع، استوماتیت، استفراغ.
خونی: لکوسیتوز، ترومبوسیتوپنی.
عضلانی – اسکلتی: درد اسکلتی.
تنفسی: سرفه، دیسپنه.
پوست: ریزش مو، واسکولیت پوستی، راش.
سایر عوارض: واکنش‌های حساسیتی.
مسمومیت و درمان:
بیشترین میزان قابل تحمل دارو مشخص نشده است. مصرف بیش از حد دارو گزارش نگردیده است.
فارماکوکینتیک:
جذب: پس از تزریق زیر جلدی جذب دارو سریع و آنی است.
پخش: نامشخص.
متابولیسم: نامشخص.
دفع: نیمه عمر حذف دارو 3.5 ساعت می‌باشد.
موارد منع مصرف و احتیاط:
موارد منع مصرف: حساسیت به دارو و یا پروتئین‌های مشتق از Ecoli.
اشکال دارویی:
Injection: 300 mcg/ml, 1ml, 600 mcg/ml, 0.5ml
اطلاعات دیگر:
طبقه‌بندی فارماکولوژیک: داروی هماتوپویتیک.
طبقه‌بندی درمانی: فاکتور محرک کلونی.
طبقه‌بندی مصرف در بارداری: رده C
نام‌های تجاری: Neupogen
ملاحظات اختصاصی:
1- قبل از درمان و هر 2 هفته حین درمان، CBC و پلاکت بیمار بررسی شود.
2- در بیماران سپتیک، دیسترس تنفسی حاد بدلیل influx نوتروفیل‌ها در محل التهاب امکان بروز دارد.
3- امکان بروز سکته قلبی و آریتمی وجود دارد، بنابراین بیمارانی که مشکلات قلبی دارند باید تحت نظر باشند.
4- درد استخوانی شایع ترین عارضه دارو است که در صورت ضعیف تا متوسط بودن می‌توان آن را با ضد دردهای غیراپیوئیدی برطرف نمود. در صورت شدید بودن این دردها می‌توان از مخدرها استفاده کرد.
5- واکنش‌های آلرژیک از جمله راش، بثورات جلدی، ویز، دیسپنه، تاکیکاردی و افت فشار خون با دوزهای اول و یا بعدی دارو گزارش شده است. این واکنش‌ها با تزریق وریدی و ظرف 30 دقیقه اول تزریق بیشتر رخ می‌دهد.
6- واسکولیت پوستی با مصرف طولانی دارو مشاهده گردیده است.
7- در بیماران مبتلا به آنمی داسی شکل می‌تواند منجر به بروز بحران شود، بنابراین مصرف دارو در این بیماران باید دلایل محکمی داشته باشد.
8- ایمنی و کارایی دارو در کسانی که تحت درمان با داروهای شیمی درمانی دارای اثرات تأخیری سرکوب کننده مغز استخوان، هستند اثبات نشده است (مانند نیتروزاوره‌ها و میتومایسین D).
9- در بیمارانی که فیلگراستیم جهت درمان نوتروپنی مادرزادی استفاده گردیده است، تغییرات سیتوژنیک و تغییر به AML و MDS دیده شده است. درمان طولانی و پاسخ ضعیف از ریسک فاکتورهای این مشکلات می‌باشد.
10- در مصرف برای بیمارهای میلوئیدی احتیاط شود. زیرا دارو می‌تواند بعنوان یک محرک رشد تومور عمل نماید.
نکات قابل توصیه به بیمار:
موارد نادری از پارگی طحال گزارش شده است. توصیه می‌شود در صورت درد سمت چپ شکم و یا سرشانه، بیمار سریعاً به پزشک مراجعه نماید.
مصرف در شیردهی: ترشح دارو در شیر مشخص نیست. دارو با احتیاط مصرف شود.
