سینوس ها حفره های توخالی هستند که در ناحیه فک و صورت بوده و از بدو تولد تشکیل می شوند. این فضاهای خالی عملا کار فیزیولوژیکی خاصی در بدن انجام نمی دهند اما اگر به دلایلی دچار التهاب و عفونت شوند به شکل سینوزیت ظاهر می شوند که در این صورت مشکلاتی را برای بدن ایجاد می کنند. اغلب بیماری سینوزیت از ابتلا به سرما خوردگی معمولی شروع می شود و التهابی که به خاطر ویروس در سینوس ها به وجود می آید خودبه خود بهبود پیدا می کند و احتیاجی به آنتی بیوتیک یا درمان های دیگر نیست و دوره آن بیش از چند روز طول نمی کشد. سینوزیت برای هر کسی می تواند اتفاق بیفتد، طبق آمار های علمی ۹۰ تا ۹۵درصد افراد در طول عمرشان حداقل یک بار دچار حمله سینوزیت می شوند یعنی به اصطلاح معمول سینوزیت می گیرند.
گاهی اوقات به دنبال سرماخوردگی ویروسی علائم سینوزیت هم ادامه پیدا می کند و بیش از یک هفته یا ۱۰ روز طول می کشد در این حالت ترشح بینی از حالت شفاف به صورت چرکی زرد یا سبزرنگ در می آید و بیمار از سردردهای مزمن و سنگینی سر و صورت شکایت می کند، این حالت به خصوص زمانی که فرد سرش را به سمت جلو یا پایین حرکت می دهد بیشتر احساس می شود. سرفه های شبانه یکی دیگر از علائم سینوزیت چرکی است، از آنجایی که ترشحات هنگام دراز کشیدن بیشتر پشت حلق را تحریک می کند بنابراین سرفه ها هنگام دراز کشیدن شدت پیدا می کند.
بعضی از عوامل باعث انسداد مجرای تنفسی بینی یا سینوس ها می شوند که از مهم ترین آن ها می توان از آلرژی نام برد؛ کسانی که آلرژی طولانی مدت یا حتی آسم دارند به دلیل انسداد نسبی که در مجرای تنفسی آن ها وجود دارد مستعد این هستند که به طور مکرر سینوزیت چرکی بگیرند.
اگر فکر می کنید هنگامی که دچار سرماخوردگی ویروسی شدید حتما باید از آنتی بیوتیک استفاده کنید تا به سینوزیت چرکی دچار نشوید این تصور اشتباهی است چون لزوما هرکسی که دچار سرماخوردگی ویروسی می شود در آینده دچار سینوزیت چرکی نمی شود. تنها زمانی که پزشک معالج تشخیص دهد که عفونت ویروسی دوره اش تمام شده و علائم سینوزیت مانند گرفتگی بینی، خلط پشت حلق، درد صورت پیشانی و سرفه های شبانه بیش از حد معمول ادامه پیدا کند برای درمان سینوزیت چرکی باکتریایی آنتی بیوتیک تجویز می کند.
● میکروب بدبو
بوی بد دهان علت های زیادی دارد که همگی به داخل حفره دهان بازمی گردد، خرابی دندان و لثه، حضور میکروب ها روی مخاط زبان، تجمع میکروب ها در سینوس ها و حتی ناراحتی های معده و مری و ریفلاکس همگی می توانند از علل بوی بد دهان باشند. سینوزیت چرکی علت شایع بوی بد دهان نیست ولی می تواند یکی از علل آن باشد. اگر شخصی دچار سینوزیت چرکی شود از آنجا که دائما در پشت حلقش با ترشحات چرکی مواجه می شود دچار بوی دهان نیز می شود که البته با درمان سینوزیت این ناراحتی هم رفع می شود.
● سیگار هم مقصر است
همان طور که گفتیم عواملی که مخاط بینی و سینوس را تحریک می کنند با ایجاد التهاب و انسداد نسبی سینوزیت چرکی را به وجود می آورند، مواد شیمیایی، آلودگی هوا و آلرژن ها که به طور قطع سیگار در راس آن ها قرار دارد می توانند مخاط سینوس و بینی را تحریک کنند و سینوزیت های مکرر را به وجود بیاورند. سیگار به طور مستقیم و غیرمستقیم سینوزیت های چرکی مکرر را در افراد ایجاد می کند به خصوص در فصل زمستان که این بیماری در افراد سیگاری بیشتر دیده می شود. علائم سینوزیت در افراد سیگاری با هر بار درمان آنتی بیوتیک بهبود پیدا می کند ولی با ادامه سیگار کشیدن قطعا سینوزیت شان دوباره عود می کند.
اگر فرد بیمار دچار عیب آناتومی مثل پولیپ بینی باشد اول باید بیماری که موجب انسداد مجرای تنفسی اش شده را با مراجعه به پزشک رفع کند چون در بعضی موارد این عیب های آناتومیک تنها با عمل جراحی قابل درمان است اما برای درمان سینوزیت حاد در کنار آنتی بیوتیک هایی مانند آموکسی سیلین، آمپی سیلین، کوآموکسی کلاو و کلترومایسین که حتما باید توسط تجویز پزشک مصرف شود، بیمار می تواند از سرم های فیزیولوژیک که در داروخانه ها در دسترس است یا آب نمک استریل که می توان در منزل تهیه کرد برای کاهش تجمع میکروب در حفره های سینوس به طور مرتب استفاده کند.
اگر مجرای بینی را شست وشو دهید در نتیجه ترشحات سینوس راحت تر تخلیه می شوند و احساس سبکی بیشتری خواهید کرد. استفاده از حوله و کمپرس گرم روی ناحیه سینوس پیشانی هم به تخلیه بهتر سینوس ها کمک می کند. علاوه بر این، مصرف زیاد مایعات هم در طول درمان سینوزیت چرکی توصیه می شود.
