موارد و مقدار مصرف:
الف) درمان حملات تشنجی ناشی از کمی منیزیم خون.
بزرگسالان: مقدار 2-1 گرم (به صورت محلول 10 درصد) طی 15 دقیقه تزریق وریدی و سپس، مقدار یک گرم هر 6-4 ساعت، براساس پاسخ بیمار و غلظت خونی منیزیم، تزریق عضلانی می‌شود.
ب) درمان حملات تشنجی ناشی از کمی منیزیم خون در نفریت حاد.
کودکان: مقدار mg/kg 40-20، عضلانی براساس نیاز تا کنترل تشنج تجویز می‌شود. غلظت 50% را تا غلظت 20% رقیق نموده و مقدار ml/kg 2/0-1/0 از آن را تجویز نمایید.
پ) آریتمی‌های تهدیدکننده حیات:
بزرگسالان: برای بیماران با تاکیکاردی بطنی مداوم و یا آریتمی torsade de pointes، ابتدا g 6-1 وریدی طی چند دقیق تجویز شده و به دنبال آن انفوزیون وریدی با سرعت mg/min 20-3 به مدت 3 تا 48 ساعت انجام می‌شود. در بیماران با تاکیکاردی حمله‌ای دهلیزی،4-3 g وریدی طی 30 ثانیه تجویز می‌شود.
ت) جلوگیری از حملات تشنجی در پره اکلامپسی یا اکلامپسی یا کنترل آن.
بزرگسالان: ابتدا، مقدار 4 گرم در 250 میلی‌لیتر دکستروز پنج درصد انفوزیون وریدی و 4 گرم به طور عمیق در هر یک از عضلات سرینی، با استفاده از محلول 50% رقیق شده، تزریق می‌شود. سپس، در صورت لزوم، هر چهار ساعت مقدار 4 گرم به طور عمیق و متناوب در هر یک از عضلات سرینی تزریق، یا مقدار 4 گرم به صورت تزریق وریدی سرشار و به دنبال آن ، مقدار 4-1 گرم هر یک ساعت انفوزیون وریدی می شود. حداکثر دوز روزانه 30 تا 40 گرم است.
تعدیل دوز: در نارسایی شدید کلیوی، حداکثر دوز، g 20 در 48 ساعت می‌باشد.
ث) زایمان زودرس.
بزرگسالان: مقدار g 6-4 وریدی طی 20 دقـیقه به‌عنوان دوز سرشار و به دنبال آن انفوزیون نگهدارنده g/hr 4-2 به مدت 12 تا 24 ساعت پس از رفع انقباضات تجویز می‌شود.
ج) مسمومیت با باریوم، آسم.
بزرگسالان: مقدار g 2-1 وریدی تجویز می‌شود.
چ) کمبود خفیف منیزیم خون.
بزرگسالان: مقدار g 1 عضلانی هر 6 ساعت تا 4 روز تجویز می شود. برای موارد شدید هایپومنیزیمی، تا مقدار mg/kg 250 می‌توان از راه عضلانی طی یک مدت 4 ساعته تجویز نمود و یا می‌توان مقدار g 5 در یک لیتر محلول دکستروز 5% یا محلول قندی- نمکی حل کرده و طی 3 ساعت انفوزیون نمود.
ح) کاهش خطر مرگ پس از MI.
بزرگسالان: مقدار g2 وریدی طی 5 تا 15 دقیقه تجویز شده و به دنبال آن g18 طی 24 ساعت انفوزیون می‌شود (mg/min5/12). درمان باید تا حد امکان سریع و حداکثر ط ی 6 ساعت پس از MI آغاز شود.
مکانیسم اثر:
اثر ضد تشنج: سولفات منیزیم دارای اثرات مضعف CNS است. این دارو از طریق محیطی عمل کرده و عروق را گشاد می‌کند. مقادیر متوسط این دارو موجب برافروختگی و تعریق، و مقادیر زیاد آن موجب بروز افت فشار خون می‌شود. این دارو با انسداد انتقال عصبی- عضلانی سبب جلوگیری از بروز حملات تشنجی یا کنترل این حملات می‌شود. سولفات منیزیم عمدتاً در زنان باردار، برای جلوگیری از بروز حملات تشنجی پره‌اکلامپسی یا اکلامپسی یا کنترل این حملات به کار می‌رود. همچنین، این دارو برای درمان حملات تشنجی ناشی از کمی منیزیم خون در بزرگسالان و در کودکان مبتلا به نفریت حاد مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر:
اثر ضد تشنج: سولفات منیزیم دارای اثرات مضعف CNS است. این دارو از طریق محیطی عمل کرده و عروق را گشاد می‌کند. مقادیر متوسط این دارو موجب برافروختگی و تعریق، و مقادیر زیاد آن موجب بروز افت فشار خون می‌شود. این دارو با انسداد انتقال عصبی- عضلانی سبب جلوگیری از بروز حملات تشنجی یا کنترل این حملات می‌شود. سولفات منیزیم عمدتاً در زنان باردار، برای جلوگیری از بروز حملات تشنجی پره‌اکلامپسی یا اکلامپسی یا کنترل این حملات به کار می‌رود. همچنین، این دارو برای درمان حملات تشنجی ناشی از کمی منیزیم خون در بزرگسالان و در کودکان مبتلا به نفریت حاد مصرف می‌شود.
تداخل دارویی:
مصرف همزمان با الکل، داروهای مخدر، داروهای ضداضطراب، باربیتوراتها، ضد افسردگی‌ها، داروهای خواب‌آور، داروهای آنتی سا یکوتیک و بیهوش کننده‌های عمومی ممکن است اثرات مضعف CNS را افزایش دهد. در این موارد ، کاهش مقدار مصرف ممکن است لازم باشد. مصرف همزمان با سوکسینیل کولین یا توبوکورارین اثر مهارکنندخ عصبی – عضلانی این داروها را تشدید و طولانی می‌کند. مصرف همزمان این داروها باید همراه با احتیاط باشد. مصرف همزمان با گلیکوزیدهای قلبی باید با احتیاط فراوان همراه باشد.
مصرف همزمان با الکل، داروهای مخدر، داروهای ضداضطراب، باربیتوراتها، ضد افسردگی‌ها، داروهای خواب‌آور، داروهای آنتی سا یکوتیک و بیهوش کننده‌های عمومی ممکن است اثرات مضعف CNS را افزایش دهد. در این موارد ، کاهش مقدار مصرف ممکن است لازم باشد. مصرف همزمان با سوکسینیل کولین یا توبوکورارین اثر مهارکنندخ عصبی – عضلانی این داروها را تشدید و طولانی می‌کند. مصرف همزمان این داروها باید همراه با احتیاط باشد. مصرف همزمان با گلیکوزیدهای قلبی باید با احتیاط فراوان همراه باشد.
عوارض جانبی:
اعصاب مرکزی: خواب‌آلودگی ، کاهش رفلکس‌ها، فلج شل
قلبی- عروقی: افت فشارخون ، برافروختگی، کلاپس گردش خون، کاهش فعالیت قلبی، بلوک قلبی.
سایر عوارض: فلج دستگاه تنفس، کاهش کلسیم خون، درد در محل انفوزیون، تعریق، هیپوترمی
توجه: در صورت بروز علائم حساسیت مفرط، آنوری، علائم مسمومیت یا غلظتهای سمی سرمی، باید مصرف دارو قطع شود.
مسمومیت و درمان:
تظاهرات بالینی: سقوط ناگهانی فشارخون و فلج دستگاه تنفس، تغییرات EKG (افزایش فواصل PR، QRS و QT)، بلوک قلبی و آسیستول.
درمان: شامل تهویة مصنوعی و تزریق وریدی کلسیم برای بازگشت فعالیت تنفسی و رفع بلوک قلبی می‌شود. مقدار معمول مصرف 10-5 میلی اکی والان کلسیم (20-10 میلی‌لیتر از محلول کلسیم گلوکونات 10 درصد) است.
اعصاب مرکزی: خواب‌آلودگی ، کاهش رفلکس‌ها، فلج شل
قلبی- عروقی: افت فشارخون ، برافروختگی، کلاپس گردش خون، کاهش فعالیت قلبی، بلوک قلبی.
سایر عوارض: فلج دستگاه تنفس، کاهش کلسیم خون، درد در محل انفوزیون، تعریق، هیپوترمی
توجه: در صورت بروز علائم حساسیت مفرط، آنوری، علائم مسمومیت یا غلظتهای سمی سرمی، باید مصرف دارو قطع شود.
مسمومیت و درمان:
تظاهرات بالینی: سقوط ناگهانی فشارخون و فلج دستگاه تنفس، تغییرات EKG (افزایش فواصل PR، QRS و QT)، بلوک قلبی و آسیستول.
درمان: شامل تهویة مصنوعی و تزریق وریدی کلسیم برای بازگشت فعالیت تنفسی و رفع بلوک قلبی می‌شود. مقدار معمول مصرف 10-5 میلی اکی والان کلسیم (20-10 میلی‌لیتر از محلول کلسیم گلوکونات 10 درصد) است.
فارماکوکینتیک:
جذب: به‌صورت وریدی و عضلانی تجویز می‌شود.
پخش: به طور گسترده در سرتاسر بدن انتشار می‌یابد.
متابولیسم: ندارد.
دفع: به صورت تغییر نیافته در ادرار، و مقداری از آن در شیر ترشح می‌شود.
جذب: به‌صورت وریدی و عضلانی تجویز می‌شود.
پخش: به طور گسترده در سرتاسر بدن انتشار می‌یابد.
متابولیسم: ندارد.
دفع: به صورت تغییر نیافته در ادرار، و مقداری از آن در شیر ترشح می‌شود.
موارد منع مصرف و احتیاط:
موارد منع مصرف : بلوک قلبی شناخته شده، صدمات قلبی، آسیب میوکارد، نارسایی شدید کلیوی، هپاتیت، بیماری آدیسون
موارد احتیاط : کاهش عملکرد کلیه ، افرادی که گلیکوزیدهای قلبی دریافت می‌کنند، میاستنی گراویس و سایر بیماری‌های نوروماسکولار، زمان زایمان، طی دو ساعت از زایمان در زنان مبتلا به توکسمی بارداری.
موارد منع مصرف : بلوک قلبی شناخته شده، صدمات قلبی، آسیب میوکارد، نارسایی شدید کلیوی، هپاتیت، بیماری آدیسون
موارد احتیاط : کاهش عملکرد کلیه ، افرادی که گلیکوزیدهای قلبی دریافت می‌کنند، میاستنی گراویس و سایر بیماری‌های نوروماسکولار، زمان زایمان، طی دو ساعت از زایمان در زنان مبتلا به توکسمی بارداری.
اشکال دارویی:
Injection: 10%, 10ml, 10%, 50ml , 20%, 10ml , 20%, 50ml , 50%, 10ml , 50%, 50ml
اطلاعات دیگر:
طبقه‌بندی فارماکولوژیک: ماده معدنی، الکترولیت
طبقه‌بندی درمانی: ضد تشنج
طبقه‌بندی مصرف در بارداری: رده A
ملاحظات اختصاصی:
1- تزریق وریدی سرشار دارو باید به صورت آهسته انجام شود تا از ایست قلبی یا تنفسی جلوگیری گردد.
2- در صورت امکان، دارو باید با پمپ ثابت انفوزیون مصرف شود. حداکثر سرعت انفوزیون 150 میلی‌گرم در دقیقه است. انفوزیون سریع موجب بروز احساس گرما می‌شود.
3- به محض بروز اثر دارو، باید مصرف آن قطع شود.
4- در صورت تکرار مصرف دارو، رفلکس حرکتی زانو باید قبل از هر بار مصرف آزموده شود. در صورت فقدان این رفلکس، مصرف منیزیم باید قطع شود. در صورت مصرف منیزیم در این حالت، احتمال بروز نارسایی مرکز تنفس وجود دارد.
5- تعداد تنفس قبل از هر نوبت مصرف دارو باید 16 بار در دقیقه یا بیشتر باشد. املاح کلسیم باید برای تزریق وریدی در دسترس باشد.
6- برای جلوگیری از مصرف بیش از حد دارو، باید غلظت سرمی منیزیم و وضعیت بالینی بیمار پیگیری شود.
7- در صورت مصرف این دارو در زنان مبتلا به توکسمی بارداری طی 24 ساعت قبل از زایمان ، نوزادان باید از نظر بروز علائم مسمومیت با منیزیم مثل ضعف تنفسی و عصبی- عضلانی تحت مراقبت قرار گیرند.
8- سطح سرمی برای اثر ضد تشنجی، mEq/L5/7-5/2 است.
9- برای تزریق وریدی، حداکثر غلظت باید 20% باشد. برای تزریق عضلانی در بزرگسالان، معمولاً محلولهای 25% و 50% استفاده می‌شود.
در نوزادان و کودکان، غلظت نباید بیش از 20% باشد (mg/ml200).
مصرف در شیردهی: سولفات منیزیم در شیر ترشح می‌شود. در بیماران دارای کلیه سالم، طی 24 ساعت بعد از قطع دارو، تمام منیزیم از بدن دفع می‌شود. شیردهی در طول مصرف این دارو توصیه نمی‌شود.
طبقه‌بندی درمانی: ضد تشنج
طبقه‌بندی مصرف در بارداری: رده A
ملاحظات اختصاصی:
1- تزریق وریدی سرشار دارو باید به صورت آهسته انجام شود تا از ایست قلبی یا تنفسی جلوگیری گردد.
2- در صورت امکان، دارو باید با پمپ ثابت انفوزیون مصرف شود. حداکثر سرعت انفوزیون 150 میلی‌گرم در دقیقه است. انفوزیون سریع موجب بروز احساس گرما می‌شود.
3- به محض بروز اثر دارو، باید مصرف آن قطع شود.
4- در صورت تکرار مصرف دارو، رفلکس حرکتی زانو باید قبل از هر بار مصرف آزموده شود. در صورت فقدان این رفلکس، مصرف منیزیم باید قطع شود. در صورت مصرف منیزیم در این حالت، احتمال بروز نارسایی مرکز تنفس وجود دارد.
5- تعداد تنفس قبل از هر نوبت مصرف دارو باید 16 بار در دقیقه یا بیشتر باشد. املاح کلسیم باید برای تزریق وریدی در دسترس باشد.
6- برای جلوگیری از مصرف بیش از حد دارو، باید غلظت سرمی منیزیم و وضعیت بالینی بیمار پیگیری شود.
7- در صورت مصرف این دارو در زنان مبتلا به توکسمی بارداری طی 24 ساعت قبل از زایمان ، نوزادان باید از نظر بروز علائم مسمومیت با منیزیم مثل ضعف تنفسی و عصبی- عضلانی تحت مراقبت قرار گیرند.
8- سطح سرمی برای اثر ضد تشنجی، mEq/L5/7-5/2 است.
9- برای تزریق وریدی، حداکثر غلظت باید 20% باشد. برای تزریق عضلانی در بزرگسالان، معمولاً محلولهای 25% و 50% استفاده می‌شود.
در نوزادان و کودکان، غلظت نباید بیش از 20% باشد (mg/ml200).
مصرف در شیردهی: سولفات منیزیم در شیر ترشح می‌شود. در بیماران دارای کلیه سالم، طی 24 ساعت بعد از قطع دارو، تمام منیزیم از بدن دفع می‌شود. شیردهی در طول مصرف این دارو توصیه نمی‌شود.
