موارد و مقدار مصرف:
الف) عفونتهای شدید استافیلوکوکی (در صورت منع مصرف یا بیتأثیر بودن سایر آنتیبیوتیکها).
بزرگسالان: مقدار 500 میلیگرم هر شش ساعت، یا یک گرم هر 12 ساعت تزریق وریدی میشود.
کودکان: مقدار mg/kg/day 40 در مقادیر منقسم هر شش ساعت تزریق وریدی میشود.
نوزادان: مقدار mg/kg/day 10 در مقادیر منقسم هر 12-6 ساعت تزریق وریدی میشود.
ب) کولیت سودوممبران ناشی از مصرف آنتیبیوتیک یا آنتروکولیت استافیلوکوکی.
بزرگسالان: از راه خوراکی، مقدار 500-125 میلیگرم هر شش ساعت، به مدت 10-7 روز مصرف میشود.
کودکان: از راه خوراکی، مقدار mg/kg/day 40 در مقادیر منقسم هر شش ساعت مصرف میشود. مقدار مصرف در کودکان نباید از g/day 2 تجاوز کند.
پ) پیشگیری از عفونت در اعمال جراحی در بیماران حساس به پنیسیلین، پیشگیری از آندوکاردیت در جراحیهای دندان و دستکاریهای دستگاه گوارش، مجاری صفراوی و ادراری- تناسلی.
بزرگسالان: مقدار یک گرم، یک ساعت قبل از عمل، به آهستگی و طی یک ساعت تزریق وریدی میشود. در بیمارانی که در معرض خطر زیاد قرار دارند، این مقدار ممکن است پس از 12-8 ساعت تکرار شود.
کودکان: در کودکان سبک تر از 27 کیلوگرم، مقدار mg/kg 20 و در کودکان سنگینتر از 27 کیلوگرم، معادل مقدار بزرگسالان مصرف میشود. در بیمارانی که در معرض خطر زیاد قرار دارند، این مقدار ممکن است پس از 12-8 ساعت تکرار شود.
مقدار مصرف در نارسایی کلیه: مقدار و یا دفعات مصرف باید بر اساس میزان عیب کار کلیه، شدت و عفونت و حساسیت ارگانیسم مربوطه تنظیم شود. مقدار مصرف باید بر اساس غلظت سرمی دارو تعیین شود.
اولین مقدار مصرف توصیه شده mg/kg 15 است.
تداخل دارویی:
در صورت مصرف همزمان وانکومایسین با سایر داروهایی که اثر سمی بر روی کلیه دارند، مانند آمینوگلیکوزیدها، پلیمیکسین B، کولیستین، آمفوتریسین B، کاپرئومایسین و سیس پلاتین، اثر اضافی مسمومیت کلیوی بروز میکند.
ملاحظات اختصاصی:
آزمونهای کشت و حساسیت میکروبی قبل از شروع درمان صورت گیرد (مگر آن که دارو برای پیشگیری استفاده شود).
برای تهیه سوسپانسیون خوراکی، دستورات کارخانه سازنده رعایت شود. محلول تهیه شده به مدت دو هفته در یخچال پایدار است.
برای تهیه محلول تزریقی، 10 میلیلیتر آب استریل تزریقی به ویال 500 میلیگرمی اضافه میشود تا محلول حاوی mg/ml 50 به دست آید. مقدار داروی تعیین شده را از ویال بیرون کشیده و با 250-100 میلیلیتر محلول نمکی نرمال سالین یا دکستروز پنج درصد در آب رقیق میکنند. این دارو باید حداقل طی 60 دقیقه انفوزیون شود تا از بروز عوارض جانبی ناشی از انفوزیون سریع جلوگیری گردد. محلول تهیه شده به مدت 96 ساعت در یخچال پایدار است.
از تزریق عضلانی دارو خودداری شود، زیرا به شدت تحریککننده است.
غلظت سرمی دارو، کراتینین، BUN و تعداد سلولهای خونی پیگیری شود.
در صورت بروز بثورات ماکولی- پاپولی بر روی صورت، گردن، تنه و اندام فوقانی، سرعت انفوزیون کم شود.
در صورت وجود اختلال شنوایی از قبل یا لزوم درمان طولانیمدت ممکن است انجام آزمونهای شنوایی، قبل و در طول درمان مورد نیاز باشد.
همودیالیز و دیالیز صفاقی فقط مقادیر بسیار کمی از دارو را از بدن خارج میکنند. بیمارانی که دیالیز میشوند، فقط هر 7-5 روز یک بار به مقدار معمول مصرف دارو احتیاج دارند.
اثر بر آزمایشهای تشخیصی:
غلظت ازت اوره خون (BUN) و کراتینین سرم ممکن است افزایش یابد. در طول درمان با وانکومایسین ممکن است نوتروپنی و ائوزینوفیلی بروز کند.
مکانیسم اثر:
اثر ضد باکتری: وانکومایسین باکتریسید است و از طریق مهار ساخت دیواره سلولی و مسدود کردن پلیمریزه شدن گلیکوپپتید عمل میکند. طیف اثر این دارو، بسیاری از ارگانیسمهای گرم مثبت، از جمله آنهایی که به سایر آنتیبیوتیکها مقاوم هستند شامل می شود. این دارو در عفونتهای ناشی از استافیلوکوک اپیدرمیدیس و استافیلوکوک طلایی مقاوم به متیسیلین مؤثر است. همچنین این دارو برای درمان عفونتهای ناشی از استرپتوکوکوس پنوموکوکوس مقاوم به پنیسیلین مؤثر است.
فارماکوکینتیک:
جذب: جذب سیستمیک آن بعد از مصرف خوراکی بسیار کم است. با این وجود، دارو ممکن است در بیماران مبتلا به کولیت یا نارسایی کلیه تجمع یابد.
پخش: بهطور گسترده در مایعات بدن، از جمله مایعات پریکارد، جنب، آسیت، سینوویال و جفت انتشار مییابد. این دارو در مایع مغزی- نخاعی (CSF) بیماران مبتلا به التهاب مننژ به غلظت درمانی میرسد. غلظت درمانی دارو تا دو ساعت mcg/ml 26-18 (اوج غلظت بعد از انفوزیون) و حداقل غلظت قبل از انفوزیون mcg/ml 10-5 است. با این وجود، این غلظتها ممکن است بر حسب آزمایشگاه و زمان نمونهگیری تغییر یابد.
متابولیسم: مشخص نیست.
دفع: بعد از مصرف تزریقی عمدتاً توسط فیلتراسیون گلومرولی از طریق کلیه و بعد از مصرف خوراکی از طریق مدفوع دفع میشود. نیمهعمر پلاسمایی دارو در بیمارانی که کلیه سالم دارند، شش ساعت و در بیماران دارای کلیرانس کراتینین بین ml/min 30-10، حدود 32 ساعت است. اگر کلیرانس کراتینین کمتر از ml/min 10 باشد، نیمه عمر پلاسمایی 146 ساعت خواهد بود.
موارد منع مصرف و احتیاط:
موارد منع مصرف: حساسیت مفرط شناخته شده نسبت به این دارو.
موارد احتیاط: کاهش شنوایی (به خصوص در غلظت سرمی بالا، اثر سمی بر روی گوش دارد.)
اشکال دارویی:
Injection, powder: 500mg
Powder, For Suspension: 500mg/6ml
اطلاعات دیگر:
طبقهبندی فارماکولوژیک: گلیکوپپتید.
طبقهبندی درمانی: آنتیبیوتیک.
طبقهبندی مصرف در بارداری: رده C (تزریقی)، رده B (خوراکی).
نکات قابل توصیه به بیمار:
اگر دارو را به صورت خوراکی مصرف میکنید، حتی در صورت بهتر شدن، مصرف آن را ادامه دهید.
از مصرف همزمان داروهای ضد اسهال خودداری کنید، مگر آنکه توسط پزشک تجویز شده باشد.
در صورت بروز وزوز گوش فوراً به پزشک اطلاع دهید.
مصرف در سالمندان: بیماران سالخورده ممکن است نسبت به اثرات سمی دارو بر روی گوش حساس تر باشند. غلظت سرمی دارو به دقت پیگیری شود.
مصرف در شیردهی: اثرات دارو در شیردهی مشخص نیست.
عوارض جانبی:
گوش: وزوز گوش، سمیت گوشی.
دستگاه گوارش: تهوع و استفراغ.
ادراری – تناسلی: مسمومیت کلیوی.
پوست: بثورات پوستی.
خون: نوتروپنی، ائوزینوفیلی.
موضعی: فلبیت، درد در محل تزریق وریدی.
سایر عوارض: آنافیلاکسی، تب، لرز، کمی فشار خون، برافروختگی، بثورات ماکولی – پاپولی بر روی صورت، گردن، تنه و اندام فوقانی (ناشی از انفوزیون سریع).
توجه: در صورت بروز حساسیت مفرط، باید مصرف دارو قطع شود. حساسیت مفرط نباید با بثورات ماکولی- پاپولی اشتباه شود.