موارد و مقدار مصرف:
الف) تک درمانی در بیماران با شروع تشنج پارشیال یا تونیک : کلونیک اولیه.
بزرگسالان و کودکان بزرگتر از 10 سال: دوز روزانه 400 میلی گرم خوراکی در دو دوز منقسم (صبح و عصر) به منظور تجویز دوز مذکور باید از روش زیر استفاده نمود:
هفته اول 25 میلی گرم خوراکی 2 بار در روز ، هفته دوم 50 میلی گرم خوراکی 2 بار در روز ، هفته سوم 75 میلی گرم خوراکی 2 بار در روز ، هفته چهارم 100 میلی گرم خوراکی 2 بار در روز ، هفته پنجم 150 میلی گرم خوراکی 2 بار در روز و هفته ششم 200 میلی گرم خوراکی 2 بار در روز.
ب) درمان کمکی در تشنج های پارشیال و تونیک – کلونیک اولیه یا سندرم لنوکس – گاستوت.
بزرگسالان: شروع با دوز 50- 25 میلی گرم روزانه و تنظیم دوز دارو 25 تا 50 میلی گرم بطور هفتگی. دوز توصیه شده در موارد ابتلا به تشنج پارشیال 400-200 میلی گرم روزانه در دو دوز منقسم و در موارد ابتلا به تشنج تونیک – کلونیک اولیه 400 میلی گرم در دو دوز منقسم می باشد.
کودکان 2 تا 16 سال: 5-9 mg/kg خوراکی بهصورت روزانه در دو دوز منقسم. تنظیم دوز بهصورت شروع با دوز 1-3 mg/kg روزانه برای هفته اول و سپس افزایش آن در فواصل زمانی یک تا دو هفته با دوز 1-3 mg/lg تا رسیدن به پاسخ بالینی بهینه می باشد. تنظیم دوز بر اساس نتیجه بالینی درمان می باشد.
پ) پیشگیری از سردرد میگرنی.
بزرگسالان: هفته اول: 25 میلی گرم خوراکی در هنگام غروب، هفته دوم 25 میلی گرم دوبار در هفته، هفته سوم 25 میلی گرم خوراکی صبحها و 50 میلی گرم خوراکی در هنگام غروب. دوز نگهدارنده 50 میلی گرم خوراکی دو بار در روز می باشد.
تنظیم دوز: در بیماران با اختلال متوسط تا شدید کلیوی دوز دارو باید 50 درصد کاهش یابد. دوز مکمل در طی همودیالیز ممکن است نیاز شود.
مکانیسم اثر:
مکانیسم اثر تویپرامات نامشخص است. احتمالاً این دارو از طریق مهار کانال های سدیمی باعث مهار پتانسیل عمل در سلول می شود. همچنین این دارو باعث تقویت اثر GABA و بلوک برخی از انواع رسپتورهای تحریکی همچون گلوتامات می شود. این دارو همچنین باعث مهار آنزیم کربنیک انهیدراز می شود که با اثر ضدتشنجی آن ارتباطی ندارد.
تداخل دارویی:
کاربامازپین و فنی توئین باعث کاهش احتمال سطح سرمی توپیرامات می گردد.
مهار کنندههای کربنیک انهیدراز مانند استازولامید باعث افزایش احتمال بروز سنگهای کلیوی می شوند. از مصرف همزمان خودداری شود.
در مصرف همزمان توپیرامات با سایر داروهای مضعف CNS احتمال بروز اثرات تجمعی تضعیف CNS و همچنین وقایع عصبی – روانی و عوارض شناختی افزایش می یابد.
توپیرامات باعث کاهش اثر قرصهای خوراکی جلوگیری از بارداری می شود. بنابراین به بیمار توصیه نمایید از سایر روشهای جلوگیری از بارداری استفاده نماید.
مصرف همزمان توپیرامات با الکل باعث تضعیف CNS و بروز اختلالات شناختی و وقایع عصبی – روانی می شود. بیمار باید از مصرف الکل خودداری نماید.
اثر بر آزمایشهای تشخیصی:
دارو ممکن است باعث افزایش ALT،AST و کاهش هموگلوبین و سطوح بیکربنات سرم گردد. ممکن است باعث کاهش تعداد WBC شود.
فارماکوکینتیک:
جذب: جذب دارو سریع بوده و فراهمی زیستی آن حدود 80 درصد می باشد. غذا روی جذب دارو اثری ندارد.
پخش: سطح پلاسمائی دارو متناسب با دوز مصرفی افزایش می یابد. نیمه عمر متوسط حذف دارو 21 ساعت بوده و سطح ثابت پلاسمائی آن در افراد با عملکرد طبیعی کلیه در عرض چهار روز بوجود می آید. میزان اتصال پروتئینی دارو درحدود 17- 13 درصد می باشد.
متابولیسم: بطور وسیع متابولیزه نمی گردد.
دفع: هفتاد درصد دارو بدون تغییر از ادرار دفع می گردد. نیمه عمر پلاسمائی دارو 21 ساعت می باشد.
موارد منع مصرف و احتیاط:
موارد منع مصرف: در افراد با سابقه حساسیت به دارو یا اجزاء فرمولاسیون منع مصرف دارد.
موارد احتیاط : مصرف همزمان با سایر داروهای مهار کننده کربنیک انهیدراز و داروهای آنتی کولینرژیک به دلیل بروز اختلالات تنظیم حرارت بدن با احتیاط انجام شود.
اشکال دارویی:
Tablet: 25، 50، 100، 200mg
اطلاعات دیگر:
طبقهبندی فارماکولوژیک: مونوساکارید سولفامات دار.
طبقهبندی درمانی: ضد تشنج.
طبقهبندی مصرف در بارداری: رده C
ملاحظات اختصاصی:
1- به دلیل طعم تلخ دارو، قرصها نباید خرد شوند.
2- در صورت لزوم، قطع مصرف دارو بدلیل احتمال بروز تشنج باید تدریجی انجام شود.
3- صورت بروز عوارض چشمی همچون میوپاتی حاد و گلوکوم با زاویه بسته دارو باید قطع شود.
4- کاهش تعریق و افزایش دمای بدن بندرت در مصرف این دارو بخصوص در کودکان گزارش شده است. بخصوص در هوای گرم بیمار باید تحت پایش قرار گیرد.
5- بدلیل از دست رفتن بیکربنات در اثر مصرف توپیرامات بیماران مستعد اسیدوز میباشند. این عارضه بخصوص در اوایل درمان اتفاق افتاده ولی به هر حال در هر زمان احتمال وقوع آن وجود دارد. عوامل مستعد کننده جهت اسیدوز عبارتند از : بیماریهای کلیوی، اختلالات شدید تنفسی، صرع مداوم، اسهال، جراحی، رژیم کتوژنیک و برخی داروها.
6- مقدار پایه و به صورت ادواری سطح بیکربنات سرم در طی درمان با توپیرامات اندازه گیری گردد. در صورت بروز اسیدوز متابولیک و پایدار بودن آن توصیه به کاهش و یا قطع دارو می شود. در صورت ادامه اسیدوز علی رغم اقدامات توصیه شده از مداخلات قلیائی نمودن استفاده شود.
7- نشانههای جدی اسیدوز متابولیک مزمن و حاد شامل ریتم قلبی غیر طبیعی و استوپور و عوارض با شدت کمتر عبارتند از خستگی و بی اشتهائی در صورت عدم درمان مناسب اسیدوز باعث تخریب کلیوی، پوکی استخوان یا نرمی استخوان (ریکتز) در بچهها میشود.
8- بیمار باید از لحاظ بروز تشنج بررسی شوند.
نکات قابل توصیه به بیمار:
1- به منظور جلوگیری از مصرف دقیق دارو دستور مصرف دارو باید به دقت با بیمار مرور گردد.
2- به دلیل احتمال بروز سنگهای کلیوی در زمان مصرف دارو بیمار باید از مایعات کافی استفاده نماید.
3- از انجام فعالیتهای خطرناک که نیاز به دقت زیاد دارد تا زمان مشخص شدن اثرات دارو خودداری شود.
مصرف در سالمندان: هیچ مشکل مرتبط با سن در اثر مصرف این دارو مشاهده نشده است ولی به هر حال مشکل کلیوی دارو باید در نظر گرفته شود.
مصرف در کودکان: در کودکان زیر دو سال اثر بخشی و ایمنی دارو مشخص نشده است.
مصرف در شیردهی: به دلیل مشخص نبودن ترشح دارو در شیر در دوران شیردهی با احتیاط استفاده گردد.
عوارض جانبی:
اعصاب مرکزی: بی قراری، آپاتی، ضعف، آتاکسی، اغتشاش شعور، افسردگی، اشکال در تمرکز، توجه، زبان و حافظه، گیجی، عدم پایداری عاطفی، سرخوشی، ضعف، تب، تشنج تونیک – کلونیک، توهم، هایپرکینزی هایپرتونی، هایپوآنستزی، هایپوکینزی، بی خوابی، کسالت، مشکلات خلق، عصبانیت، پارستزی، اختلال تشخیصی، کندی سایکوموتور ، سایکوز، خواب آلودگی، اختلال کلام، استوپور، اقدام به خودکشی، لرزش، سرگیجه.
قلبی – عروقی: درد قفسه سینه، ادم، طپش قلب.
گوش، حلق، بینی: دید غیر طبیعی، التهاب ملتحمه، دو بینی، درد چشم، خونریزی از بینی، اختلال شنوائی یا وستیبولار، نیستاگموس، فارنژیت، سینوزیت، اختلال درک مزهها، وزوزگوش.
دستگاه گوارش: درد شکم، بی اشتهائی، یبوست، اسهال، خشکی دهان، سوء هاضمه، نفخ، گاستروآنتریت، التهاب لثه، تهوع و استفراغ.
ادراری – تناسلی: آمنوره، دیسمنوره، سوزش ادرار، هماچوری، ناتوانی جنسی، خونریزی بین قاعدگی، کلوره، منوراژی، اختلال قاعدگی، تکرر ادرار، سنگ کلیه، بی اختیاری ادرار، عفونت دستگاه ادراری، واژنیت.
خون: کم خونی، لکوپنی.
متابولیک: تغییرات وزن.
عضلانی – اسکلتی: درد کمر ، اختلال در راه رفتن، پا درد، درد عضلانی.
تنفسی: برونشیت، سرفه، تنگی نفس، عفونت مجاری فوقانی تنفسی.
پوست: آکنه، واکنشهای حساسیتی شدید، آلوپسی، افزایش تعریق، خارش، بثورات جلدی.
سایر عوارض: بوی بد بدن، نشانههای شبه سرماخوردگی، گر گرفتگی.
مسمومیت و درمان:
درصورت گذشت زمان کمی از بلع دارو، توصیه به شسشتوی معده و القاء استفراغ می شود. ذغال فعال توصیه نشده و اقدام حمایتی و در صورت لزوم همودیالیز توصیه می شود.
