بیماری یا سندرم روده تحریک پذیر (IBS) شامل گروهی از علایم است.
شایعترین علایم این بیماری شامل درد یا احساس ناراحتی در شکم شامل نفخ، اسهال و یا یبوست است. این بیماری بر روی روده بزرگ و همان قسمتهایی که مدفوع را ذخیره میکنند موثر است.
IBS یک بیماری نیست بلکه یک اختلال در کارکرد روده است، در این بیماری روده به درستی کار نمیکند اما بیماری جدی هم ندارد.
علت سندرم روده تحریک پذیر چیست؟
پزشکان هنوز در مورد یافتن علل سندرم تحریک پذیر به نتایج مشخصی دست پیدا نکرده اند.
به نظر می رسد در این بیماران نسبت به سایر افراد، اعصاب و عضلات جدار روده حساسیت بیشتری دارند. هنگامی که فردی غذا میخورد به صورت طبیعی عضلات جدار روده منقبض میشوند اما در این بیماران این انقباض بیش از حد انجام شده و یا تحریک بیش از حد اعصاب جدار روده باعث بروز اسهال و نفخ و علایم بیماری، اندکی پس از خوردن غذا میشود.
IBS دردناک است اما نمیتواند به کولون یا دستگاه گوارش آسیب بزند و به جز علایم آن مانند درد و اسهال مشکل دیگری ایجاد نمیکند.
علائم IBS:
علایم IBS شامل درد یا احساس ناراحتی در شکم، (این درد اکثر اوقات با حرکات روده، کاهش مییابد)، اسهال مزمن، یبوست، یا همراهی اسهال با یبوست به طور متناوب است. سایر علایم بیماری روده تحریک پذیر شامل وجود تورم شکم و مدفوع دارای موکوس (بلغم) است.
علایم این بیماری در زنان میتواند همراه با دوره قاعدگی بروز پیدا کند.
نحوه تشخیص بیماری:
با بروز برخی از علایم گفته شده و به خصوص بدتر شدن علایم در حضور استرسها، پزشکان به این بیماری مشکوک میشوند اما برای تشخیص دقیق این بیماری لازم است، برخی از آزمایشها و کارهای تشخیصی انجام شود، چون بسیاری از بیماریهای دیگر نیز میتوانند باعث بروز همین علایم شوند.
برای تشخیص این بیماری لازم است عکسبرداری با اشعه ایکس از شکم، کولونوسکوپی (دیدن روده بزرگ توسط دستگاه به صورت مستقیم) و آزمایشهای مدفوع انجام شود.
درمان سندرم روده تحریک پذیر:
این بیماری درمان همیشگی ندارد اما میتوان با برخی کارها علایم آن را کمتر کرد.
این کارها شامل: تغییرات در رژیم غذایی، داروها، کاهش استرس است.
برخی از غذاها میتوانند علایم بیماری را بدتر کنند.
غذاهایی که علایم بیماری را بدتر میکنند شامل:
غذاهای چرب، چیپس، لبنیات و بستنی، شکلات، الکل، غذاهای کافئین دار مانند قهوه و آبجو
غذاهایی که باعث بهتر شدن بیماری میشوند شامل:
فیبرهای غذایی موجود در سبزیجات، نان، میوهجات، غلات بدون گلوتن مانند جو دوسر، حبوبات، سیب درختی، هلو، هویج، کلمبروکلی، کلم، لوبیای قرمز، نخود، نانهای سبوس دار و غلات سبوس دار مانند سبوس جو دوسر است.
البته در مصرف فیبرهای غذایی نباید زیاده روی کرد چون زیاده روی در مصرف این مواد به تنهایی می تواند باعث اسهال و نفخ شوند.
برای کاهش علایم بیماری بهتر است وعدههای غذایی خود را به صورت کم حجم و با تعداد زیاد بخورید و از خوردن غذای پر حجم بپرهیزید. برخی از داروها نیز می توانند علایم بیماری را کاهش دهند، برای استفاده از این دارو ها بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
آیا استرس باعث بروز IBS می شود؟
استرس ها و تنش های روحی باعث بروز IBS نمی شوند ولی کسانی که دارای این بیماری هستند نسبت به استرس، حساس تر از دیگران هستند. اگر شما سندرم روده تحریک پذیر دارید، استرس میتواند علایم بیماری شما را بدتر کند.
چگونه استرس را کاهش دهیم؟
اگر شما استرس خود را کاهش دهید می توانید درد و علایم گوارشی خود را کاهش دهید.
شما میتوانید روش های مختلف را برای کاهش استرس امتحان کنید. مدیتیشن، ورزش و هیپنوز (نوعی آرامش عمیق) از راههای کاستن از استرس هستند.