بیماری های پوستی فصل بهار به ۲ گروه کلی تقسیم بندی می شوند. بخشی از این بیماری ها به دلیل تغییرهای طبیعت رخ می دهند. این تغییرها شامل تابش نور خورشید، حیات مجدد درختان، گل ها، گیاهان و گرده افشانی آنها و تکثیر و زادوولد حشرات و مایت هاست. گروه دوم بیماری های پوستی به فعالیت انسان ها و تغییرهای رفتاری آنها در فصل بهار وابسته است و براساس شغل و کاری که انجام می دهند متفاوت خواهد بود که در «کلینیک پوست» این هفته با آنها آشنا خواهید شد.
مشکلات پوستی ناشی از فعالیت های شغلی در فصل بهار:
بیماری های کارگران ساختمانی: فصل بهار شروع ساخت وساز مجدد ساختمان ها و کار و فعالیت کارگران ساختمانی است. یک بیماری پوستی بسیار مهم بین کارگران ساختمانی درماتیت یا اگزمای سیمانی است. کارگرانی که دچار این مشکل پوستی می شوند باید شغلشان را تغییر دهند زیرا اگر کارگری به سیمان حساس باشد و بار اول در تماس با سیمان دچار عارضه شود و رعایت نکند دفعه های بعد حتی وقتی از کنار ساختمان در حال ساخت عبور و گردوخاک حاصل از آن را در محیط استنشاق می کند، دچار عارضه اگزمای سیمانی خواهد شد. بعضی از افراد هم پس از مراجعه به کلینیک های پوست از خارش شدید بدن به خصوص در فصل بهار و تابستان شکایت می کنند در حالی که هیچ مشکل داخلی خاصی ندارند اما در شرح حالشان مشخص می شود در نزدیکی محل زندگی شان کار ساخت وساز ساختمان انجام می شود. در واقع استنشاق گردوخاک کار ساختمان سازی که وارد محیط خانه آنها می شود از یک طرف و پتانسیل درونی موجود در فرد، باعث ابتلای او به اگزما می شود.
هنگام کار با مواد ساختمانی حتما دستکش بپوشید، ماسک بزنید یا از کنار ساختمان های در حال ساخت عبور نکنید.
فصل بهار فصل فعالیت دامداران و شروع جابجایی، ییلاق و قشلاق، تراشیدن موی دام ها، مراقبت از زادوولدشان و… است در نتیجه تماس پوستی آنها با حیوانات افزایش می یابد. در نتیجه بیماری های قارچی مشترک بین حیوان و انسان بین دامداران بیشتر دیده می شود. نکته مهم اینکه شدت بیماری قارچ های حیوانی بسیار شدیدتر از قارچ های ساده است و فرد را دچار عفونت های وسیع و گسترده می کند و بیماران باید علاوه بر مصرف داروهای ضدقارچ از آنتی بیوتیک استفاده کنند.
توصیه مهم به همه دامداران این است که حتما با پوشش کافی و با دستکش مناسب به سمت دام هایشان بروند و پس از کار حتما دست هایشان را با آب و صابون بشویند و ضدعفونی کنند و از بردن لباس های کار به خانه جدا بپرهیزند زیرا می توانند به راحتی بیماری را به داخل خانه و خانواده منتقل کنند.
با توجه به هوای معتدل بهاری فعالیت های ورزشی در فصل بهار افزایش پیدا می کند و افرادی که تمایل بیشتری به انجام فعالیت های بدنی و ورزشی دارند بیشتر عرق می کنند. بیماری هایی که با تعریق بدن در ارتباط هستند شامل فعالیت قارچ های سطحی ورسیکالر است که ضایعه هایی را در پوست ایجاد می کند. حتما شنیده اید بعضی از افراد به دلیل ورزش یا پیاده روی در فصل بهار، دچار راش ها یا سوختگی کشاله ران می شوند. علت این بیماری عرق کردن در ناحیه کشاله ران است. از طرفی پوست این ناحیه بهم ساییده شده و التهاب و ناراحتی را دوچندان می کند و فرد هنگام راه رفتن اذیت می شود. از سوی دیگر مواد موجود در عرق از جمله کلرورسدیم باعث می شود کشاله ران یا زیر بغل دچار سوختگی و ناراحتی شود و مشکلاتی را برای افراد ایجاد کند.
بعد از هر فعالیت ورزشی استحمام و خوب خودتان را خشک کنید و لباس های نخی گشاد بپوشید.
هنگام کار از کلاه و لباس های مناسب استفاده کنید تا تماس با نور آفتاب به حداقل برسد. هنگام استفاده از سموم نیز حتما ماسک بزنید و لباس های مناسب و دستکش بپوشید.
رشد گل ها و گیاهان و گرده افشانی آنها در فضا به ۲ صورت مستقیم و غیرمستقیم روی پوست اثر می گذارند. یکی از مهم ترین بیماری های پوستی که به صورت مستقیم از ترشح گل ها و گیاهان ایجاد می شود، بیماری فیتوفتودرماتیت نام دارد. این بیماری در افرادی که بیشتر در طبیعت حضور دارند یا در باغداران و باغبانی هایی که در باغ ها و مزارعشان کار می کنند و با گل ها و گیاهان متعددی سروکار دارند دیده می شود. به این صورت که ترشح های حاصل از گل ها و گیاهان روی پوست این افراد می نشیند و وقتی در معرض آفتاب قرار می گیرند، شروع به فعالیت کرده و به راحتی در پوست نفوذ می کنند و باعث ایجاد لک های قهوه ای در پوست می شوند. این بیماری در فصل بهار که گرده گل ها و گیاهان و تابش نور خورشید افزایش می یابد، شیوع بیشتری دارد.
این بیماری نیز در اثر تماش مستقیم با گل و گیاه ایجاد می شود. اگر فردی مختصری هم زمینه اگزما داشته باشد به این بیماری گرفتار خواهد شد. باید بدانید اگزما ۲ علت دارد؛ یک علت آن وجود عوامل داخلی در بدن فرد است که او را مستعد بروز اگزما می کند. علت دوم هم وجود عوامل خارجی است. وقتی فردی پتانسیل ایجاد اگزما را داشته باشد وقتی در معرض عوامل خارجی قرار می گیرد دچار اگزما می شود.
بیماری دیگری است که از راه غیرمستقیم و جذب عمومی یا راه تنفسی روی پوست ایجاد می شود. با توجه به اینکه در فصل بهار بیماری آسم به خصوص در کودکان شیوع بیشتری پیدا می کند، بیماری های آتوپیک درماتیت یا التهاب پوستی ناشی از آلرژی نیز افزایش می یابد. در چنین شرایطی، ممکن است پوست بدن هنگام تماس فرد با مواد آلرژن به خصوص گرده گل ها و… به شدت دچار خارش شود. علت اصلی این خارش ها استنشاق گرده گل ها و سپس وارد شدن آنها به خون و اثرگذاری آنها روی پوست است. در این صورت پوست دچار خشکی، خارش و حتی کهیر و آنژیوادم می شود.
پوشش بدنتان را کامل کنید. اگر در برابر گرده گل ها و گیاهان حساس هستید حتما ماسک بزنید و تا حد امکان در باغ ها یا اماکنی که گرده گل ها زیاد است نروید. در صورتی که فردی به دلیل شغلش ناچار است در طبیعت و در تماس با گرده گل ها و گیاهان باشد و دچار عوارض متعدد پوستی می شود، می تواند با نظر پزشک قبل از حضور در محل کار از داروهای آنتی هیستامینی استفاده کند تا مانع بروز عوارض پوستی شود یا شدت آنها را کمتر کند.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟ اگر ناخواسته وارد محیط های طبیعی و با تماس گرده گل ها دچار مشکل شدید حتما به پزشک مراجعه و با نظر او از داروهای آنتی هیستامینی استفاده کنید. توصیه می شود نام گیاهانی که در تماس با آنها دچار عارضه می شوید را یادداشت کنید تا دوباره در معرض آنها قرار نگیرید.
یکی از سنت های ما ایرانیان به خصوص در ایام نوروز، استفاده از انواع آجیل و شیرینی ها برای پذیرایی از میهمانانمان است. این مواد به دلیل ترکیب ها و افزودنی های مختلفی که دارند، یکی از دلایل بروز و ایجاد برخی حساسیت های پوستی هستند.
از خوردن موادی که نسبت به آنها آلرژی دارید، بپرهیزید و در مصرف موادی که خوردنشان را برای اولین بار تجربه می کنید زیاده روی نکنید.
فصل بهار فصل تخم گذاری و ازدیاد حشرات است. به همین دلیل یکی از دلایل مراجعه افراد به درمانگاه های پوست ناشی از نیش حشرات است. مهم ترین مشخصه نیش حشرات، تورم، قرمزی و یک نقطه سیاه در مرکز تورم است که نشان دهنده نیش حشره است. از مهم ترین حشره گزیدگی ها، می توان به گزش نیش زنبور، گزش ساس به خصوص در زندان ها، اردوگاه ها و… اشاره کرد.
سعی کنید در طبیعت باز و بیرون از خانه نخوابید. روی چمن ها دراز نکشید یا اینکه زمین را به طور کامل بپوشانید و از زیرانداز های مناسب استفاده کنید. برای خوابیدن در محیط های باز، بهتر است کیسه خواب داشته باشید.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟ اگر در اثر تماس یا گزش حشره دچار کهیر شدید، سریع به پزشک مراجعه کنید و شاید لازم باشد از داروهای تزریقی استفاده کنید زیرا ممکن است بعضی از حشره گزیدگی ها فرد را وارد شوک کند. به خصوص گزش زنبورها را جدی بگیرید. در صورتی که دچار گزش های معمولی حشره ها شدید در محل گزش پماد بتامتازون یا یک پماد استروییدی ضدخارش بزنید و به هیچ وجه محل گزش حشره را نخارانید. زیرا در اثر خارش زیاد، پوست آن ناحیه آسیب می بیند و خودش محلی برای ورود باکتری یا ایجاد عفونت می شود.
در فصل بهار علاوه بر اینکه شدت نور آفتاب افزایش پیدا می کند و روزها بلندتر می شوند، ترکیب نور آفتابی که به زمین می رسد تا اندازه ای متفاوت تر از نورخورشید در فصل های پاییز و زمستان است و UVB بیشتری در فصل بهار به زمین می رسد. در نتیجه تغییرهای پوستی ای که با UVB مرتبط است معمولا در این فصل بیشتر دیده می شود. مثل شیوع تبخال در فصل بهار، آفتاب سوختگی و… از بین بیماری هایی که با نور آفتاب مرتبط هستند و با افزایش تابش نورآفتاب در فصل بهار افزایش می یابند، می توان به لوپوس و بیماری بسیار شایع این فصل یعنی PLE اشاره کرد.
به معنی بروز ضایعه های پوستی ناگهانی به خصوص در قسمت هایی است که نورآفتاب بیشتری به آنجا می رسد. این بیماری عمدتا در قسمت های پشت دست، ساعد و در موارد کمتر در پوست صورت، پشت و جلوی گردن دیده می شود. علت ایجاد این بیماری برداشته شدن ناگهانی پوشش لباس از روی دست ها یا پوشیدن لباس های یقه باز در فصل بهار است. در این فصل به دلیل کار و فعالیت و بالازدن آستین ها یا پوشیدن لباس های آستین کوتاه، پوستی که حدود ۶ ماه به وسیله لباس پوشیده شده بود به یکباره در معرض تابش نورخورشید قرار می گیرد، فوق العاده حساس می شود و ضایعه های PLE در آن بروز می کند. جالب اینکه این ضایعه ها بیشتر در خانم های خانه دار دیده می شود که به دلیل انجام خانه تکانی آستین ها را بالا می زنند و در حیاط منازل به شستن فرش، موکت و… می پردازند.
مشکل پوستی دیگری که در برخی افراد به دلیل مصرف برخی داروها ایجاد می شود، لک های پوستی است. مصرف برخی داروها مثل کپسول داکسی سایکلین، کپسول تتراسایکلین، برخی داروهای اعصاب و روان، داروهای ضدمالاریا مثل هیدروکسی کلروکین و برخی داروهای تزریقی ضددرد از راه خون جذب می شوند و به پوست می رسند و درست در قسمت هایی که پوست در معرض آفتاب یا نورهای فلورسنت قرار می گیرد، باعث ایجاد لک می شوند.
لک های خورشیدی:
بیماری دیگری که در فصل بهار در اثر افزایش تابش نور خورشید دیده می شود، زخم های کوچکی در حلقه بالایی گوش یا گونه کودکان است که معمولا از خود جوشگاه نیز به جا می گذارند.
بیماری شایع بعدی که بیشتر در خانم ها و در فصل بهار دیده می شود، کهیر آفتابی است. این بیماری بیشتر در سر و صورت رخ می دهد و به شدت خارش دار است.
برای پیشگیری از بیماری های ناشی از تابش نور خورشید به خصوص بیماری PLE باید لباس آستین بلند بپوشید و کرم ضدآفتاب بزنید. اگر پوست حساسی دارید، دستکش نخی دست کنید و در ساعت هایی که نور آفتاب شدت بیشتری دارد از خانه خارج نشوید.