موارد و مقدار مصرف:
اووئیت (uveitis)، التهاب عنبیه و جسم مژگانی، التهاب پلکها، ملتحمه، قرنیه، بخش قدامی چشم، آسیب قرنیه ناشی از سوختگی یا نفوذ اجسام خارجی به داخل چشم، مهار رد پیوند پس از کراتوپلاستی.
بزرگسالان و کودکان: 2-1 قطره در ملتحمه چکانده میشود. در موارد شدید، برای درمان اولیه، هر یک ساعت به داخل ملتحمه چکانده میشود. به تدریج با بهبود شرایط بیمار، دوز کاهش مییابد. در موارد خفیف، 1 تا 2 قطره، روزانه 4 تا 6 بار در ملتحمه چکانده میشود. دوز را با بهبود شرایط میتوان کاهش داد. طول مدت درمان به نوع و شدت بیماری بستگی دارد (چند روز تا چند هفته).
مکانیسم اثر:
اثر ضدالتهاب: کورتیکواستروئیدها ساخت آنزیمهای مورد نیاز برای کاهش پاسخ التهابی را تحریک میکنند. دگزامتازون یک آدرنوکورتیکوئید طولانی اثر صناعی و فلوئوردار است که اثر ضدالتهابی آن زیاد و اثرات مینرالوکورتیکوئیدی آن حداقل است. قدرت اثر این دارو 30-25 برابر مقدار معادل هیدروکورتیزون است. قابلیت حلالیت دگزامتازون بسیار کم است و از این رو ، زمان لازم برای شروع اثر آن بیشتر است، ولی اگر به صورت سوسپانسیون مایع به کار رود، مدت اثر طولانیتری خواهد داشت. ملح سدیم فسفات حلالیت زیادی دارد و زمان لازم برای شروع اثر آن کم و طول مدت اثر آن کوتاه است.
عوارض جانبی:
چشم: سوزش یا خارش موقت چشم بعد از مصرف دارو، کراتیت نقطهدار اپی تلیال، افزایش فشار داخل چشم، نازک شدن قرنیه، ایجاد اختلال در بهبود زخم قرنیه، افزایش استعداد ابتلا به عفونتهای ویروسی یا قارچی قرنیه، زخم شدن قرنیه، گلوکوم، آب مروارید، کاهش دقت و میدان بینایی (با مصرف طولانی مدت).
سیستمیک: عوارض سیستمیک نادرند ، ولی با مصرف مقادیر زیاد یا طولانی مدت دارو ممکن است بروز کنند.
هشدار: در صورت کاهش دقت یا میدان دید ، باید مصرف دارو قطع شود.
فارماکوکینتیک:
جذب: بعد از مصرف چشمی، از طریق مایع زلالیه چشم جذب میشود. از آنجا که مقادیر مصرف دارو بسیار کم است، در صورت جذب سیستمیک نیز مقدار آن ناچیز خواهد بود.
پخش: در سرتاسر لایههای بافت موضعی انتشار مییابد. آن مقدار از دارو که جذب سیستمیک میشود، به سرعت از خون خارج شده و در داخل عضلات، کبد، پوست، رودهها و کلیهها انتشار مییابد.
متابولیسم: عمدتاً به طور موضعی متابولیزه میشود. آن مقدار از دارو که جذب سیستمیک میشود، عمدتاً در کبد به متابولیتهای غیرفعال تبدیل میشود.
دفع: متابولیتهای غیرفعال عمدتاً به صورت سولفات و گلوکورونید و همچنین ، به صورت محصولات غیرکونژوگه از طریق کلیهها دفع میشوند. مقادیر کمی از متابولیتها نیز از طریق مدفوع دفع میشوند.
موارد منع مصرف و احتیاط:
موارد منع مصرف: حساسیت مفرط نسبت به هریک از اجزای فرآورده، عفونتهای قارچی، ویروسی یا باکتریایی شدید چرکی و درماننشده چشم، عفونتهای مایکوباکتریایی چشم (شامل توبرکولوز چشمی)، پس از برداشت اجسام خارجی سطحی از قرنیه.
موارد احتیاط:
الف) خراشهای قرنیه چشم که ممکن است عفونی باشد (بخصوص عفونت هرپسی).
ب) در صورتی که عفونت باکتریایی به سرعت به درمان مناسب پاسخ ندهد ، مصرف دگزامتازون باید قطع و درمان دیگری جایگزین آن گردد.
پ) گلوکوم؛ زیرا این دارو ممکن است فشار داخل چشمی را افزایش دهد. طی دو ماه نخست درمان با این دارو، فشار داخل چشم باید با فواصل 4-2 هفته اندازهگیری شود و سپس، در صورت عدم افزایش فشار داخل چشم، این آزمون را میتوان هر 2-1 ماه انجام داد. دگزامتازون بیش از هر داروی چشمی دیگری موجب افزایش فشار داخل چشم در بیماران مستعد میشود.
اشکال دارویی:
Drop: 0.1%
اطلاعات دیگر:
طبقهبندی فارماکولوژیک: کورتیکواستروئید.
طبقهبندی درمانی: ضد التهاب چشمی.
طبقهبندی مصرف در بارداری: رده C
نکات قابل توصیه به بیمار:
1- قبل و بعد از مصرف قطره، دستها باید با آب و صابون شسته شود. از تماس نوک قطره چکان با چشم پرهیز کنید.
2- پس از چکاندن قطره، به مدت یک دقیقه با انگشت شسته شده، گوشه چشم را فشار دهید تا قطره از مجرای اشکی وارد بینی نشود.
3- افراد دیگر نباید از قطره شما استفاده کنند.