موارد و مقدار مصرف:
الف) درمان کمکی درآسم شدید نایژهای.
بزرگسالان و کودکانی که بیش از پنج سال سن دارند: مقدار 20 میلیگرم (یک کپسول) چهار بار در روز، در فواصل منظم، استنشاق میشود.
ب) پیشگیری و درمان رینیت آلرژیک.
بزرگسالان و کودکانی که بیش از پنج سال سن دارند: 2 پاف از اسپری در هر سوراخ بینی، سه یا چهار بار در روز (حداکثر تا شش بار در روز)، اسپری میشود.
پ) پیشگیری از اسپاسم نایژهای ناشی از فعالیت بدنی.
بزرگسالان و کودکانی که بیش از پنج سال سن دارند: مقدار 20 میلیگرم (یک کپسول)، و یا 2 پاف از اسپری یک ساعت قبل از شروع فعالیت بدنی مصرف میشود. در صورت طولانی بودن ورزش، میتوان بر حسب نیاز دوز را تکرار نمود.
ت) اختلالات آلرژیک چشمی.
بزرگسالان و کودکان بزرگتر از 4 سال: 1 تا 2 قطره در هر چشم، چهار تا شش بار در روز با فواصل منظم چکانده میشود.
موارد منع مصرف و احتیاط:
موارد منع مصرف: حساسیت مفرط به کرومولین یا هر یک از اجزای این فرآورده (مانند لاکتوز)؛ کرومولین نباید در درمان آسم شدید، بخصوص حالت آسمی مداوم مصرف شود، زیرا کرومولین یک داروی پیشگیریکننده است و در موارد شدید هیچ گونه اثری ندارد.
موارد احتیاط: فرم استنشاقی در بیماران قلبی و یا مبتلا به آریتمی باید با احتیاط مصرف شود.
عوارض جانبی:
اعصاب مرکزی: سرگیجه، سردرد، سرگیجه حقیقی، نوریت.
پوست: بثورات پوستی، کهیر، درماتیت.
چشم، حلق، بینی: ریزش اشک، تورم غده پاروتید، تحریک گلو و نای، سرفه، اسپاسم نایژهای بعد از استنشاق پودر خشک، التهاب مری، احتقان بینی، تحریک حلق، خسخس سینه.
دستگاه گوارش: تهوع، خشکی دهان، استفراغ، التهاب مری.
ادراری ـ تناسلی: اشکال در دفع ادرار، تکرر ادرار، نفروز.
سایر عوارض: درد و تورم مفاصل، ادم عروقی، درد عضلانی، عوارض جانبی مربوط به سیستم انتقال کپسول کرومولین و استنشاق ذرات ژلاتینی.
مکانیسم اثر:
اثر ضد آسم: کرومولین از آزاد شدن میانجیهای نوع I واکنشهای آلرژیک، (از جمله هیستامین و ماده آهسته اثرِ آنافیلاکسی [ SRS-A] از ماستوسیتهای پایدارشده بعد از بروز واکنش آنتیژن – آنتیبادی جلوگیری میکند. کرومولین از پیوند IgE به ماستوسیتها یا تداخل بین IgE پیوندیافته به سلول و آنتیژن مخصوص آن جلوگیری نمیکند.
کرومولین از آزاد شدن موادی مانند هیستامین و SRS-A در پاسخ پیوند IgE به ماستوسیتها، جلوگیری میکند. محل اصلی اثر این دارو به طور موضعی بر روی مخاط ریه و مخاط بینی است.
اثر گشادکننده نایژه: شواهد اخیر نشان دادهاند که کرومولین بجز پایدار کردن ماستوسیتها، دارای اثر گشادکننده نایژهها از طریق یک مکانیسم ناشناخته است. مطالعات انجام شده بر روی مقایسه اثر کرومولین و تئوفیلین، نشان میدهند که این دو دارو دارای اثرات یکسان در جلوگیری از اسپاسم نایژهای هستند (ولی اثر آنها کمتر از داروهای استنشاقی آگونیست ?2- آدرنرژیک است).
سایر اثرها: کرومولین هیچ گونه اثر مستقیم ضد التهاب، تنگکننده عروق، ضد هیستامین، ضد سروتونین یا شبه کورتیکواستروئید ندارد.
اگر کرومولین در آب حل شده و به صورت خوراکی مصرف شود، در موارد آلرژی به مواد غذایی، بیماری التهابی روده (بیماری کرون، کولیت اولسراتیو) و ماستوسیتوز سیستمیک مؤثر است.
فارماکوکینتیک:
جذب: تنها 2-0.5 درصد از شکل خوراکی دارو جذب میشود. با مصرف کپسول استنشاقی، حدود 7.5 درصد (10-5 درصد) از داروی مصرف شده به داخل ریهها نفوذ میکند و به داخل گردش خون سیستمیک جذب میشود. مقدار دارویی که وارد ریهها میشود، به مصرف صحیح شکل استنشاقی دارو، شدت انقباض نایژهها و وجود خلط بستگی دارد. میزان جذب دارو به طریقه مصرف نیز بستگی دارد. پس از مصرف از راه بینی، کمتر از هفت درصد دارو جذب میشود. نیمه عمر جذب دارو از ریهها یک ساعت است. 15 دقیقه بعد از مصرف 20 میلیگرم کرومولین، غلظت پلاسمایی mcg/ml 9 حاصل میشود.
پخش: از آنجایی که کرومولین یونیزه است و در شرایط pH بدن، محلول در چربی نیست، از بیشتر غشاهای بیولوژیک بدن عبور نمیکند. کمتر از 0.1 درصد کرومولین مصرف شده از جفت عبور میکند. ترشح کرومولین در شیر مادر مشخص نیست.
متابولیسم: متابولیسم آن قابل توجه نیست.
دفع: حدود 50 درصد کرومولین به صورت تغییرنیافته از طریق ادرار و حدود 50 درصد از طریق صفرا دفع میشود. مقدار کمی از دارو نیز ممکن است از طریق مدفوع یا بازدم دفع شود. نیمه عمر دفع دارو 81 دقیقه است.
اشکال دارویی:
Inhaler: 1 mg/dose, 20 mg/capsule
Nebulisation: 10 mg/ml, 20 mg/2ml
Solution: 20 mg/ml
Spray, Solution: 20 mg/ml
اطلاعات دیگر:
طبقهبندی فارماکولوژیک: مشتق کرومون.
طبقهبندی درمانی: پایدارکننده ماستوسیتها، پیشگیریکننده از آسم.
طبقهبندی مصرف در بارداری: رده B
نامهای تجاری: Cromal
ملاحظات اختصاصی:
وضعیت ریوی باید قبل از درمان و بلافاصله بعد از آن پیگیری شود.
کپسولها نباید خورده شوند و باید با وسیله مخصوص همراه با دارو استفاده شوند.
اسپاسم نایژهای یا سرفه گاهی بعد از استنشاق دارو بروز میکند و قطع مصرف دارو را ایجاب میکند. گشاد کردن نایژهها قبل از درمان ممکن است مفید باشد، ولی باز هم قطع مصرف دارو ممکن است ضروری شود.
در صورت کاهش مقدار مصرف کرومولین به میزان کمتر از مقدار توصیه شده، ممکن است نشانههای آسم دوباره عود کنند.
مقدار مصرف این دارو در بیماران مبتلا به نارسایی عملکرد کبد یا کلیه باید کاهش یابد.
در صورت بروز پنومونی ائوزینوفیلیک یا راه یابی ائوزینوفیلها به داخل ریهها، باید مصرف دارو قطع شود.
مصرف شکل اسپری بینی این دارو ممکن است موجب سوزش بینی یا عطسه، بلافاصله بعد از مصرف دارو شود، ولی این واکنش به ندرت دلیلی برای قطع مصرف دارو است.
در صورت مصرف همزمان کرومولین با کورتیکواستروئیدها، باید مراقب عود نشانههای آسم بود. مصرف همزمان کرومولین با کورتیکواستروئیدها باید تنها در صورت کنترل موارد حاد بیماری، باز بودن راه تنفسی و قادر بودن بیمار به استنشاق صورت گیرد.
قبل از مصرف کرومولین، آزمونهای عملکرد ریوی برای تأیید برگشتپذیر بودن گشادی نایژهها در انسداد مجاری تنفسی، مورد نیاز است.
فرمهای محلول دارو را نباید در معرض نور مستقیم خورشید قرار داد.
اثرات درمانی این دارو از 4-2 هفته بعد از شروع درمان ظاهر میشود.
نکات قابل توصیه به بیمار:
1- از دست زدن زیاد به کپسولها خودداری کنید.
2- در صورت بروز خسخس سینه یا سرفه ناشی از مصرف دارو، به پزشک اطلاع دهید.
3- در موارد مصرف دارو برای درماناسم یا رینیت آلرژیک، دارو را در فواصل معین مصرف کنید تا از دستیابی به اثرات بالینی این دارو مطمئن شوید.
4- برای کاهش خشکی دهان، غرغره و شستشوی دهان بعد از هر بار مصرف دارو مفید است.
5- مصرف همزمان کورتیکواستروئیدها و کرومولین باید زیر نظر پزشک باشد.
6- در صورتی که همزمان با کرومولین، از داروهای استنشاقی گشادکننده نایژه نیز استفاده میکنید، این داروها را پنج دقیقه قبل از مصرف کرومولین به کار برید (مگر آنکه طریق دیگری تجویز شده باشد) ؛ این عمل عوارض جانبی را کاهش میدهد.
7- کپسولها را در دمای اتاق، در یک ظرف سربسته، دور از رطوبت و در حرارت کمتر از 40 درجه سانتیگراد نگهداری کنید.
مصرف در کودکان: مصرف شکل کپسول کرومولین در کودکان کوچکتر از پنج سال توصیه نمیشود. بیخطر بودن اسپری بینی در بچههای زیر 2 سال تأیید نشده است.